ارمنستان و رفتار غیرنظامی با خبرنگاران!

تبریزمن- شهرام صادق‌زاده: خبرنگاران به‌عنوان چشم و گوش افکارعمومی هستند، از این‌رو درعرصه‌های مختلف در صحنه حاضر می‌شوند و بعضاً خطر را به جان می‌خرند تا اخبار و گزارش‌های لازم را در اختیار جامعه قرار دهند.
 
در صحنه های جنگ در نقاط مختلف جهان نیز قضیه به همین منوال است، یعنی خبرنگاران با ایثار و از جان گذشتگی هم دوش با سربازان آن مناطق برای تهیه اخبار و گزارش به خط مقدم می‌روند و طبیعی است که باید امنیت جان آنها فراهم و تضمین گردد.
 
در واقع، در عملیات جنگی تنها سربازان کشته یا زخمی نمی شوند بلکه خبرنگاران نیز بنا به اقتضای حرفه ای خود با خطرات مرگباری روبرو هستند که شاید کمتر در رسانه ها انعکاس یابد و پس از برقراری آرامش، آمار دقیق منتشر می گردد که البته سودی هم ندارد!
 
به طور مثال و از بین صدها خطر فراروی رسانه ها در کشورهای ناامن و دولت های مغرض و دیکتاتور در نقاط مختلف جهان، اتحادیه روزنامه‌نگاران کشور یمن اعلام کرده که طی ۵ سال گذشته بیش از ۲۹۰ نفر از خبرنگاران و تیم رسانه جنگی کشته شده‌اند.
 
طبق گزارش این اتحادیه، ائتلاف سعودی در همین مدت سال ۲۳ مرکز رسانه‌ای را تخریب کرده و در ۳۰ نوبت ایستگاه‌های پخش و ارسال را هدف آماج ننگین خود قرار داده است که خصومت مربوطه در رابطه با انتشار عادلانه اخبار را نشان می دهد!
 
قضیه حضور خبرنگاران و همکاران رسانه های بین المللی ما در منطقه اشغالی قره باغ نیز به همین شکل است؛ ارتش ارمنستان اخیراً علاوه بر حمله به مناطق غیرنظامی، روزنامه‌نگاران و فعالان حوزه رسانه‌ها را نیز در مناطق مجاور خط مقدم جبهه، هدف حملات آگاهانه خود قرار می‌دهد!
 
ارتش ارمنستان بی توجه به قوانین بین المللی موجود، طی چند روز گذشته خبرنگاران چندین شبکه تلویزیونی و خبرگزاری‌ را که در حال تهیه گزارش و خبر از خط مقدم جبهه در مناطق اشغالی قره‌باغ هستند را به گونه‌ای متناوب هدف حملات مکرر خمپاره‌ای و توپخانه‌ای قرار داده است.
 
این در حالی است که در خلال چند روزی که از درگیری های جدید در منطقه قره‌باغ کوهستانی می گذرد، خبرنگاران شبکه‌های تلویزیونی و خبرگزاری های کشورهای منطقه هدف آتشباری مستقیم ارتش ارمنستان قرار گرفته اند که برخلاف قوانین بین المللی می باشد.
 
گزارشهای رسیده حاکی از آن است که برخی از این خبرنگاران و فعالان در حوزه رسانه، در آخرین دقایق موفق به نجات جان خود از حملات آگاهانه ارتش ارمنستان در منطقه قره‌باغ شده‌اند که جای تامل دارد!
 
این در حالی است که خبرنگاران و اصحاب رسانه به موجب کنوانسیون ژنو به تاریخ ۱۲ اوت ۱۹۴۹ و پروتکل یک الحاقی آنها، حق دارند در زمان جنگ و ماموریت های حرفه ای خطرناک از رفتاری همانند یک غیرنظامی برخوردار بوده و امر اطلاع رسانی محوله را به انجام رسانند.
 
جنگ پدیده جدیدی نیست و قدمت آن به تاریخ زندگی بشر می رسد، اگر چه هرگز راه مناسبی برای حل مشکلات و چالش های فراروی بشر نبوده، اما به هر حال هرگاه جنگی رخ داده راویان و گزارشگران دیروزی یا به تعبیر امروزی رسانه ها هستند که نقش پررنگ و غیرقابل انکاری در انعکاس اخبار جنگ و رویدادهای آن داشته اند.
 
به رغم سوءاستفاده هایی که برخی اوقات از رسانه ها در بازتاب حوادث جنگ شده، نقش واقعی و درست رسانه ها شفاف سازی و غبار روبی از اطلاعات دستکاری شده مربوط به جنگ است زیرا وظیفه اصلی خبرنگاران نشان دادن تاثیرمخرب و منفی جنگ و خشونت در زندگی انسانهاست.
 
همین موضوع سبب می شود که گاه خبرنگاران در راه انجام این وظیفه و آگاهی بخشی به دیگران، امنیت شغلی، خانوادگی و گاه زندگی خود را به خطر اندازند زیرا بهای کسب اخبار موثق جنگی و درگیری ها بیش از اندازه زیاد و میزان خطرپذیری آن برای خبرنگاران بیش از همه است.
 
خبرنگاران و روزنامه نگاران در زمان جنگ و ماموریت های حرفه ای خطرناک می توانند از کارت شناسایی که از سوی حکومت و دولتی که تبعه آن هستند، یا دولتی که روزنامه نگار در قلمرو آن اقامت دارد یا رسانه خبری که روزنامه نگار را استخدام کرده در آن واقع است، استفاده کنند، به شرط آنکه نهادها و افراد یادشده وضعیت آنان را به عنوان خبرنگار و روزنامه نگار گواهی کنند.
 
در هر صورت خبرنگارانی که در شرایط سخت کار می کنند یا برای ماموریت های خطرناک اعزام می شوند باید از آمادگی های لازم جسمی، روحی و فکری برخوردار باشند و بدانند چطور می توانند در مناطق جنگی و عرصه های درگیری خطر را کاهش و امنیت را افزایش دهند.
 
 
بر اساس بررسی ها، خبرنگاران بین المللی که در مورد جنگها و درگیری ها گزارش تهیه می کنند همانند سربازان ارتش از بیماری ها و افسردگی های ناشی از برخورد با حوادث دلخراش در زمان جنگ و درگیری رنج برده و ۳ برابر دیگر خبرنگاران درگیر بیماری های ناشی از وقایع دلخراش جنگ هستند.