به گزارش آژانس خبری تبریزمن، هر سال با شروع فصل سرما یافتن مقصر برای آلودگی هوای بزرگترین شهر شمالغرب کشور آغاز می شود و امسال نیز پس از عبور از کیفیت بنزین و خودروهای فرسوده نوبت به نیروگاه ها، صنایع و مازوت سوزی آن‌ها رسیده است.
یافتن راه چاره برای حل مشکل آلودگی هوای شهر تبریز بی‌شک یکی از مهم‌ترین وظایف دولت است اما هر سال پیدا کردن متهم اصلی آنقدر زمان می‌برد که دیگر مجالی برای چاره‌اندیشی نمی‌ماند و از آنجایی که در سال های گذشته فصل سرما چندان طولانی نیست تنها غبار سیاه آلودگی در پایان این فصل فقط نصیب شهروندان می شود!
علی رغم اینکه در سال های گذشته، بنزین متهم اصلی آلودگی هوا بود اما آن طور که مسئولان اعلام کرده اند افزایش کیفیت بنزین، این فرآورده نفتی را از گردونه خارج کرده اما همچنان احتراق بد خودروهای فرسوده و مازوت سوزی صنایع و نیروگاه ها در تیررس محافل است.
آلودگی کلانشهر تبریز در سایه مازوت سوزی صنایع و نیروگاه ها موضوعی است که بارها از سوی مسئولان مربوطه تکذیب می گردد اما این امر اخیراً به صورت تلویحی از سوی مدیریت ارشد آذربایجان شرقی تایید شد…
▪️آلودگی هوا به همراه پدیده وارونگی هوا در نتیجه سرما و نبود وزش باد است
کلانشهر تبریز در فصل سرد سال با پدیده وراونگی هوا و آلودگی ناشی از آن به عنوان یک مشکل جدی مواجه است که استفاده از مازوت در نیروگاه حرارتی برق تبریز، آن را تشدید می کند.
آذربایجان شرقی با تولید سالانه حدود ۲ هزار مگاوات برق با مشکل تامین سوخت گاز برای نیروگاه های خود در فصل سرما مواجه است لذا استفاده از مازوت در زمستان برای نیروگاه های استان در سال های قبل، انتقاد مردم و طرفداران محیط زیست از این روال به دلیل آلایندگی‌های زیست محیطی ناشی از آن را به دنبال داشته است.
مردم و کارشناسان امر در آذربایجان شرقی می‌گویند اگر قرار است نیروگاه ها در فصل سرد سال برای مدت مشخصی مازوت استفاده کنند، این امر باید به صورت برابر و عادلانه برای همه مناطق کشور اعمال شود.
هوای کلانشهر تبریز طی هفته‌های گذشته در پی پایداری جوی و افزایش غلظت آلاینده ها به مدت یک هفته در شرایط ناسالم قرار گرفته بود، به طوری که در برخی از روزها افق دید در شهر به کمتر از ۵۰۰ متر کاهش یافته بود.
نیروگاه حرارتی تبریز در کیلومتر ۱۶ جاده تبریز ـ آذرشهر واقع شده و دوستداران محیط زیست با اشاره به جهت غربی – شرقی بادهای تبریز می‌گویند که استفاده از مازوت علاوه بر ایجاد آلودگی در محدوده نیروگاه تبریز، موجب می‌شود که آلودگی توسط باد به سمت شهر هدایت شود.
رسانه ها نیز با اشاره به استفاده از مازوت برای تولید برق در نیروگاه تبریز در فصل سرما نوشتند که این اقدام یکی از دلایل اصلی آلودگی هوای تبریز به همراه بروز پدیده وارونگی هوا در نتیجه سرما و نبودن وزش باد بود.
استفاده از مازوت در نیروگاه برق تبریز آن هم در فصل سرما از چند سال قبل موجب اعتراض مردم این شهر بود و به مدت دو سال متوقف و پس از آن از سر گرفته شد.
▪️اگر نخواهیم کاری انجام دهیم صد جور بهانه می توان برای انجام ندادنش تراشید!
یک کارشناس محیط زیست در آذربایجانشرقی با اشاره به اینکه در کشوری که روی دخایر گاز نشسته و به اندازه کافی گاز داریم، نباید مشکلی بابت تامین نیاز نیروگاه های کشور داشته باشیم گفت: ظاهراً اراده‌ای برای اجرایی کردن قانون هوای پاک در استان وجود ندارد، در حالی که در قانون هوای پاک وظیفه همه دستگاه ها برای جلوگیری از آلودگی هوا تعیین شده است.
احمد بایبوردی افزود: در قانون هوای پاک علاوه بر الزام وزارتخانه‌های نفت و نیرو در خصوص استفاده از تکنولوژی‌های جدید و مناسب برای حذف آلایندگی از خروجی نیروگاه ها و رعایت حدمجاز استاندارد ملی و نصب سیستم های پایش آنلاین جهت کنترل آلایندگی ها، می بایست حفاظت محیط زیست طبق ماده ۱۳ قانون هوای پاک به آن دسته از نیروگاه هایی که مازوت می سوزانند، نظارت قانونی برای نصب تجهیزات کنترل آلایندگی و اجرای ضوابط و مقررات زیست‌محیطی در پایش های مستمر خود لحاظ کنند.
وی ادامه داد: بعضی افراد مسئول در بحث استفاده از مازوت به عنوان سوخت نیروگاه‌ها، بهانه های تحریم را مطرح می‌کنند و می‌گویند نیروگاه ها مجبوراً باید از سوخت مازوت به جای گاز استفاده کنند، در حالی که ما در کارگروه ها پیشنهادات فنی و عملیاتی را برای حل مشکل عدم صادرات سوخت مازوت ارائه کرده ایم که مشخص ترین آن تولید مالچ از مازوت تولیدی پالایشگاه تبریز بود که پیشگیری از بیابان‌زایی کاربرد دارد.
این فعال محیط‌زیست به آلودگی شدید هوای تبریز با وجود محدودیت های کرونایی و تعطیلی مدارس اشاره کرد و گفت: به نظر می‌رسد مهم ترین عاملی که این روزها در آلودگی هوای تبریز می‌بینیم استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه تبریز و نیز آلایندگی‌های پتروشیمی و پالایشگاه این شهر است در حالی که دستگاه حاکمیتی ذیربط به وظیفه قانونی خود عمل نمی‌کند!
بایبوردی تاکید کرد: در این شرایط باید مجموعه حفاظت محیط‌زیست به خاطر حفظ سلامت شهروندان با آلوده‌کنندگان عمده هوای تبریز برخورد کند، قانون هم این اجازه را به محیط‌زیست داده و دستگاه قضایی هم پشت محیط‌زیست به عنوان ضابط قضایی ایستاده است.
وی با بیان اینکه اختیارات دستگاه‌های ذیربط و راهکارها در قانون هوای پاک مشخص شده است افزود: در این شرایط هیچ بهانه‌ای از تحریم و پیک مصرف گرفته تا سردی هوا، قصور مسئولان امر را در عدم عمل کردن به وظایف محوله قانونی شان توجیه نمی‌کند لذا اگر کاری را بخواهیم انجام دهیم حتماً راهی وجود دارد، اما اگر نخواهیم انجام دهیم صد جور بهانه می‌توان برای انجام ندادنش تراشید!
▪️صنایع تبریز بر اساس نوع فعالیت صنعتی خود به درستی چیدمان نشده‌اند!
به نظر می‌رسد بخش بزرگی از مشکل آلودگی هوای تبریز ناشی از برنامه‌ریزی‌های نادرست و عدم آینده‌نگری و برنامه‌ریزی برای سال‌های آتی است به طوری که اگر مقرراتی هم در این زمینه وجود داشته باشد با استثناهای ایجاد شده، چارچوب‌های نظری در این حوزه رعایت نمی‌شود.
مسئله استقرار صنایع، بحث بسیار مهمی در جهت جلوگیری از افزایش غلظت آلاینده‌ها در نزدیکی شهر تبریز است که متاسفانه تاکنون توجهی به آن نشده است، مثلاً تبریز از یک سو به سمت ارتفاعات عینالی محدود می‌شود و در سه جهت دیگر، صنایع و شهرک‌های صنعتی گسترش یافته‌اند که حتی براساس نوع فعالیت صنعتی خود نیز به درستی چیدمان نشده‌اند.
واقعیت این است که تبریز در سال‌های دور دارای فضای سبز بسیار زیاد و آراسته به سرسبزی بود، اما این ظرفیت بزرگ در طی سالیان گذشته و بر اثر اجرای طرح‌های مختلف گسترش شهری، از بین رفته است.
این در حالی است که مدیران حوزه انرژی آذربایجان شرقی می‌گویند نیروگاه تبریز برای تامین سوخت مجبور به استفاده از سوخت مازوت شده است که سطح آلایندگی بسیار بالایی نیز دارد.
تولید انرژی در شهر تبریز، تقریبا سر به سر است، یعنی نمی‌توانیم برای کاهش تولید آلایندگی ناشی از سوخت صنایع، یکی از نیروگاه‌ها را خاموش کنیم تا از ظرفیت دیگر نیروگاه‌ها بهره مند شویم پس طبیعی است که باید نیروگاه تبریز و سایر صنایع مستقر در نزدیکی شهر اقدام به نوسازی، به‌روزرسانی و استفاده از تکنولوژی‌های جدید کرده و از وابستگی به یک سوخت دوری کنند تا تنفس مردم به شمارش نیفتد!
? شهرام صادق زاده
