به گزارش آژانس خبری تریزمن، شهری که در روزگاری نه چندان دور باغشهر نامیده میشد و نام معروفترین محلات آن از قبیل تپلیباغ، کوچهباغ، باغمیشه، باغشمال، قیرمیزیباغ و غیره با عنوان باغ گره خورده بود، امروز تنها خاطراتی دوردست از آن دوران سرسبز، در بساط دارد.
سالها گذشت، جمعیت تبریز هر روز بیشتر و شهر روز به روز بزرگتر شد؛ تا غول توسعه هر روز تکهای از این باغشهر را ببلعد.
سرزمینی سبز با باغهایی به وسعت یک زندگی سبزتر که مردمان بسیاری را به سوی خویش میکشاند و طراوت را به هر رهگذری میبخشید.
حکایت آن روزگاران تبریز اما حالا رفتهرفته رو به فراموشی سپرده میشود به نحوی که امروز یکی از کلان شهرهای کشور است که با فقر فضای سبز مواجه است.
از اینرو از دههها پیش، کارشناسان و قانونگذاران حوزه مدیریت شهری با تعریف و تفکیک کاربریهای ویژه در شهر سعی کردند، ساز و کاری را ایجاد کنند که هیچ کلنگی بر محدودههای فضای سبز فرود نیاید اما نشد!
توجه به فضای سبز از سوی مسئولان شهری تبریز در اولویت آخر قرار می گیرد!
براساس طرحی که با اطلاع شورای شهر تبریز انجام میشود شهرداری تبریز اعلام کرده است یک میلیون اصله نهال را در سال ۹۹ در سطح شهر میکارد که همزمان با هفته درختکاری، مرحله سوم آن عملیاتی گردید.
اقدام اخیر شهرداری تبریز در هفته درختکاری در خصوص کاشت نهال، انتقاد گسترده کارشناسان و متخصصان فضای سبز و زیستمحیطی را به همراه داشته است که گویا بدون کار کارشناسی صورت میگیرد.
کارشناسان میگویند شهرداری میتواند به جای اینگونه اقدامات غیرکارشناسی و ویترینی، با کارشناسان امر گفتوگو کرده و پیشنهادات این قشر را نیز دریافت دارد تا موجب تعجب اهل فن قرار نگیرد.
به گفته آنها، شهرداری میتواند درختان شناسنامهدار را به صورت رایگان در اختیار مردم قرار دهد تا از این طریق درختان میوهدار در حیاط منازل و محوطه مجتمعهای مسکونی کاشته شود که امری در جهت فرهنگسازی توسعه فضای سبز خواهد بود.
پایشی از کیفیت چاههای آبیاری برای فضای سبز تبریز صورت نگرفته است!
به عقیده کارشناسان مدیریت شهری و شهرسازی، فضاهای سبز بخشی ضروری و لاینفک از پیکره شهرها را تشکیل میدهند که عدم توجه کافی به این مهم میتواند تبعات منفی بسیار زیادی بخصوص در افزایش آلودگی هوا و افزایش تعداد مبتلایان به بیماری تنفسی شود، موضوعی که در کلانشهرهایی مانند تبریز اهمیت دو چندانی به خود می گیرد.
یک فعال محیطزیست در تبریز در این باره گفت: بلایی که در سنوات گذشته، بر فضای سبز این شهر آمده، بسیار عمیقتر از آن است که با درختکاریهای نمایشی و احداث پارکهای محلهای با نهالهای نحیف و جدولکاری و نرده گذاری ترمیم گردد.
احمد بایبوردی با اشاره به اینکه فضای سبز به عنوان یکی از معیارهای توسعه پایدار شهری و تنفسگاه شهری محسوب می شود افزود: وجود فضای سبز در شهرها موجب ارتقای کیفیت زندگی می شود لذا سرانه فضای سبز برای هر نفر در ایران با توجه به مطالعات اقلیمی بین ۷ الی ۱۲ مترمربع تعیین شده است در حالی که متاسفانه سرانه فضای سبز در شهر تبریز ۳/۳ مترمربع می باشد، بنابراین شکاف عمیقی بین سرانه پیش بینی در کشور وجود دارد.
وی ادامه داد: کاشت یک میلیون اصله درخت در نگاه اول نشان می دهد پیشنهاد دهنده چنین طرح با اصول اولیه کارشناسی توسعه فضای سبز شهری بیگانه است، زیرا در شهری که روی سری خاک تکامل نیافته و دارای قلیاییت و آهک بالا و شوری منابع آب و خاک مطرح هست عنوان چنین مطالب غیر علمی جای تعجب می باشد.
بایبوردی اضافه کرد: شعارهای عوام فریبانه معمولاً در عرصه عمل اجرایی نمی شوند زیرا ما چنین عرصه حاصلخیز و در مساحت مطلوب در شهر تبریز نداریم، لذا قبل از اقدام به کاشت باید پایشی از کیفیت چاه های آبیاری مورد استفاده برای فضای سبز شهری تبریز صورت گیرد.
وضعیت فضای سبز تبریز حتی نسبت به استان خشکِ یزد نیز عقب تر هست!
رئیس انجمن صنفی فضای سبز آذربایجان شرقی در این باره گفت: سرانه فضای سبز داخل شهر تبریز بالغ بر ۷.۵ متر مربع است که با احتساب ۹.۵ متر مربع سرانه فضای سبز در اطراف شهر همچون عینالی، سرانه کلی فضای شهر تبریز به ۱۷ متر مربع میرسد.
رسول صفرزاده ادامه داد: در داخل شهر تبریز بالغ بر ۳.۴ میلیون متر مربع چمن گل و با احتساب پارکهایی که از نظر تجهیز به المانهای خاص پارک، ناقص هستند حدود ۲۹۰ پارک در تبریز وجود دارد؛ حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ هکتار دیگر نیز مختص به انبوه کاری و جنگل کاری بوده و کار اصلی تولید اکسیژن در شهر تبریز را برعهده دارند.
وی با تاکید بر پایین بودن نرخ سرانه فضای سبز در تبریز افزود: وضعیت فضای سبز تبریز حتی نسبت به استان خشک یزد نیز عقب تر هست و نیاز به بازبینی و توجه جدی و کارشناسانه مسئولان شهرداری را دارد.
صفرزاده با انتقاد از اقدامات مسئولان شهری تبریز در راستای حذف باغات در طی ۲۰ سال گذشته اضافه کرد: برای کسب درآمد پایدار و گسترش شهر، باغات را تبدیل به کاربریهای مسکونی و تجاری کردیم و با این امر چنان خسارتی به فضای شهر وارد شده که اکنون باید چند برابر آن درآمد را هزینه کنیم و مثلاً در کوه عینالی تبریز، درخت بکاریم تا فضای سبز ایجاد شود.
وی با اشاره به اهمیت ارتقای فضای سبز و طرح “کاشت یک میلیون اصله درخت” در سطح تبریز توسط شهرداری اظهار کرد: این طرح در حالی تدوین و اجرا میشود که کاملاً غیرکارشناسانه و غیرفنی است، چرا که برای عملیاتی شدن این طرح نیاز به مساحت بالای چندصد هکتاری است و تبریز این ظرفیت را ندارد.
صفرزاده افزود: یکی از موارد مهمی که باید در کاشت درختان لحاظ شود، این است که برای نگه داری تاج و رشد درخت، فاصله استاندارد دو درخت در حد چهار متر باشد، اما با توجه به شعار سالجاری شهرداری و تراکم در کاشت درختان، شاهد کاشت درختانی حتی در حد یک متر فاصله هستیم؛ در این راستا اعتراض خود را نسبت به این اقدام غیراصولی بیان کردیم اما متاسفانه کسی پاسخگو نبود!
وی متذکر شد: بهتر است به جای کاشت یک میلیون اصله در سطح شهر که به ۹۰۰ هکتار وسعت نیاز دارد، این درختچهها در ۳۰۰ هکتار از تپههای کوه عینالی کاشته شود.