تبریزمن – سرویس اجتماعی: شهروندان عزیز و دوست داشتنی ما برای آینده شهرهایشان نه دنبال رویاپردازی هستند و نه انتظارات عجیب و غریبی دارند، گوششان هم پُر از “شعار” است.
مردم ما به جای شعار، انتظار دارند برنامه‌ای مشخص به آنها داده شود که گویای واقعیت‌ها بوده و برای آینده شهرها مفید باشد زیرا خیال پردازی‌هایی که گاهی در متن شعار‌ها و اهداف نامزدها به حکایت سنگ بزرگ نشانه نزدن است، می‌ماند.
وقتی پای حرف‌های مردم می‌نشینیم انتظاراتشان از شوراهای شهر به اندازه شعار‌های رویا پردازانه‌ای که بیان می‌شوند، عجیب و دور از تحقق نیست زیرا آنها چهار رشته خیابان درست و حسابی می‌خواهند، با حمل و نقل آسان و بیزار از رفت و آمد‌های اضافی به شهرداری بوده و انتظار روی خوش برای پاسخ گویی را دارند…همین!
مردم ما شهرسازی شهرهایشان را با اصولش می‌خواهند نه با شهرفروشی لجام گسیخته اش!
فضایی دلنشین و سالم از سیما و منظر شهر می‌خواهند، نه آرامشی که گمشده است و مهم‌تر از همه حقوق شهروندی شان را می‌خواهند بدون رانت‌ها و لابی های احتمالی فعلی…!
این قصه بین شورا، شهرداری و شهروندان با آمدن چپ‌ها و رفتن راست‌ها و برعکس یا آمدن گروهی میانه در انتظارات مردم چندان تغییری ایجاد نمی‌کند؛ زیرا نه شورای شهر جای سیاست بازی است و نه مردم انتظاری سیاسی از آنها دارند لذا همین قدر که خرج از جیب شهروندان به نفع شهر و محقق شدن مطالبات شهروندان باشد، مردم عزیز ما راضی اند!
در حالی به ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر کشور نزدیک می‌شویم که به دلیل مسائل و مشکلات ساختاری، اجتماعی، معیشتی و غیره فضای متفاوت بی‌تفاوتی بر جامعه حاکم شده است.
از انتخابات ریاست جمهوری که بگذریم انتخابات شورای شهر در سطح شهرها از اهمیت بسزایی برخوردار است اما عملکرد نه چندان مناسب برخی اعضای شوراهای شهر در شهرهای بزرگ کشور باعث شده تا نظر مردم در این دوره مقداری متفاوت تر باشد!
▪️جوانان می خواهند مهارت‌های خود را در خدمت عموم بگذارند
بارها شنیده‌ایم که در کشور ما همه چیز سیاسی شده است؛ از حجاب و پوشش گرفته تا سبک زندگی و حتی فوتبال!
این حجم متراکم از معلول‌های سیاسی برای بسیاری از مردم ما که معتقدند سیاست پدر و مادر ندارد موجب سیاست‌زدگی جامعه شده است بدین معنی که طیف قابل توجهی از افراد، حتی برخی کسانی که کُنشگران اجتماعی به حساب می‌آیند، اساساً از هر اقدام و کنشی که سیاسی تلقی شود به شدت گریزانند.
وضع شوراهای شهر و برنامه‌های شهری، به زندگی روزمره همه ما ربط مستقیم دارد زیرا کسی نمی‌تواند ادعا کند پاکیزگی هوا، محیط زیست شهری، توزیع منصفانه امکانات و خدمات شهری، حمل و نقل عمومی، ترافیک، ایمنی شهری و مابقی وظایف شهرداری‌ها تاثیری در زندگی او ندارد.
کسی نمی‌تواند ادعا کند شهردار، تدارکاتچی بوده و شهردارها – به خصوص در کلانشهرها – منابع، امکانات و امضای ارزشمندی دارند که توزیع عادلانه این منابع و امکانات می‌تواند تاثیر بسیاری در ایجاد فرصت‌های برابر به ویژه برای ساکنان محلات کمتر برخوردار، گروه‌های آسیب‌پذیر و محذوف اجتماعی داشته باشد.
اعضای شورای شهر لزوماً رجل سیاسی نیستند و بارها شاهد آن بوده‌ایم که افرادی خارج از حلقه بسته مدیران سیاسی شناخته شده بر کرسی‌های شورای شهر تکیه زده‌اند که معلمان، پزشکان، مهندسان، اساتید دانشگاه، متخصصان محیط زیست و فعالان مدنی از این جمله هستند.
هرچند برخی کارشناسان، انتخاب ورزشکار، خواننده و امثالهم را برای شهر و شورا مضر می‌دانند اما انتخاب چنین افرادی در دوره‌های پیشین نشان از آن دارد که کنشگران و دغدغه مندان اجتماعی، مدنی و دانشگاهی نیز محدودیتی در ورود به این انتخابات ندارند.
در اکثر کشورهای جهان، شهرداری ها مانند سازمان برنامه و بودجه یا بانک مرکزی تا حدود زیادی به صورت فنی – تخصصی اداره می‌شوند و بدنه آنها کمتر تحت تاثیر تلاطم‌های سیاسی است.
بنابراین باید بدانیم این نهاد در صورت اداره درست و نظارت صحیح از سوی شوراها بدون دخالت در امور اجرایی می‌تواند فرصتی طلایی برای جوانانی باشد که دوست دارند، مهارت‌ها و دانش فنی خود را در خدمت عموم مردم بگذارند اما از دولت و مناسبات دولتی محروم شده یا گریزانند.
وجود شوراهای شهر که به جرات می‌توان آن را از مهم‌ترین دستاوردهای نیاکانمان برشمرد به شدت تمرکز‌زدا و در خدمت دموکراتیک کردن حاکمیت و واگذاری امور مردم به خود آنهاست لذا می‌توان نتیجه گرفت هرچند انتخابات شوراهای شهر کاملاً غیرسیاسی نیست اما وجوه مدنی آن بر وجوه سیاسی‌اش غلبه دارد و ممکن، ضروری و منطقی
است اگر حتی طیفی که از سیاست بیزار است در شورای شهر آینده، نماینده‌ای داشته باشد!
▪️شورای شهر جای کشمکش‌های طایفه‌ای و قبیله‌ای نیست!
یک کارشناس ارشد جامعه‌شناسی در این خصوص گفت: شوراهای شهر به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان مدیریت شهری نقش مهمی در پیشرفت و آبادانی شهرها دارند لذا تعیین خط‌مشی و سیاست‌های اصلی امور شهر و انتخاب شهردار در دست شورای شهر قرار داشته و می‌توان اذعان داشت که شورا نقش پارلمان محلی دارد و اگر شهرداری‌ها نقش اجرایی دارند شوراها بیشتر نقش نظارتی دارند.
امین روشن پور ادامه داد: به دلیل عملکرد پایین و ناکارآمدی شوراهای ادوار شهر به ویژه دو دوره اخیر، اعتماد مردم به شوراها رنگ باخته که بیانگر عدم رضایت شهروندان از عملکرد شوراهاست.
وی افزود: شهرهای بزرگ کشور از لحاظ مدیریت شهری وضعیت آشفته و نابه سامانی دارند مشکلاتی از جمله عدم ثبات مدیریت شهری، ورودی‌های نامناسب، بی‌توجهی به مبلمان شهری، معضل ترافیک، جاری شدن آب‌های سطحی و آب گرفتگی در زمان بارندگی، مشکل پسماندهای شهری، آسفالت نامطلوب معابر، ساخت و سازهای غیرمجاز و بافت‌های فرسوده تنها بخشی از مشکلاتی است که چهره شهرهای مختلف را خدشه‌دار کرده است که برای حل این مسائل نیازمند شورای شهری قوی و کارآمد هستیم.
روشن پور اضافه کرد: تجربه برگزاری پنج دوره انتخابات شوراهای شهر، فرصت و زمان مناسبی است که به آسیب‌شناسی رفتار انتخاباتی شهروندان طی ادوار گذشته پرداخته شود بلکه نهیبی به وجدان و حافظه جمعی ما باشد که در انتخاب‌هایمان تجدیدنظر کنیم تا شاهد ارتقای سطح کارآمدی شوراها و پیشرفت و آبادانی شهرهایمان باشیم.
وی تاکید کرد: بدون شک طایفه‌گرایی یکی از آفت‌های انتخابات شوراها در مناطق مختلف کشورمان است لذا هرچه میزان آگاهی سیاسی و اجتماعی افراد افزایش یاید از میزان تأثیرگذاری تعلقات قبیله‌ای کاسته می گردد!
روشن پور اظهار کرد: شورای شهر جای نزاع‌ها و کشمکش‌های طایفه‌ای و قبیله‌ای نیست بلکه نیازمند حضور متخصصان و دغدغه مندان در حوزه‌های مختلف شهری می‌باشد لذا شهروندان به جای تعلقات قبیله ای و ایلی می‌بایست فردی خوش‌نام که دارای سوابق کاری مرتبط با حوزه شهری را انتخاب نمایند و در انتخاب‌هایشان نزدیکی به طایفه را ملاک رأی دادن قرار ندهند!
این جامعه شناس ارشد بیان کرد: بسیاری از شهروندان نسبت به وظایف و جایگاهی که شورا و شهرداری‌ها دارند اطلاع دقیقی ندارند لذا به این دلیل نسبت به اینکه سکان تصمیم‌گیری در مدیریت شهری به چه افرادی واگذار می‌شود بی‌تفاوت‌اند و در انتخاب‌هایشان مسئولیت‌پذیری لازم را نداشته و برایشان فرقی ندارد چه کسی انتخاب می‌شود؛ امری که باعث پایین آمدن مطالبه گری مردم نیز می‌شود.
گزارش: شهرام صادق زاده
