روابط اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه به دلیل همسایگی، عضویت در سازمان همکاری‌های منطقه‌ای اکو و همچنین سازمان دی ۸ می‌تواند بسیار فراتر از حال حاضر شود زیرا رهبران دو کشور هدف خود را توسعه روابط اقتصادی به ۳۰ میلیارد دلار در سال قرار داده‌اند.
مهمترین وجه روابط استراتژیک ایران و ترکیه ثبات در حوزه انرژی است که بنیان آن در دوره مرحوم نجم الدین اربکان گذاشته شد که بر مبنای آن خطوط لوله نفت و گاز از ایران به ترکیه احداث گردید.
ایران هم اکنون یکی از مهمترین تامین‌کنندگان گاز طبیعی و نیز نفت خام ترکیه است، هر چند میزان خرید نفت خام ترکیه از ایران با وضع تحریم‌های ناعادلانه و یک جانبه آمریکا علیه ایران کاهش یافته است.
از سال ۲۰۰۲ در روابط اقتصادی بین ایران و ترکیه ظرفیت‌های زیادی برای همکاری بیشتری ایجاد شد زیرا ترکیه تنها کشور در بین همسایگان کشورمان است که ایران با آن کشور قرارداد تجارت ترجیحی به امضا رسانده است و این روند باید با آغاز ماموریت سرکنسول جدید ترکیه در تبریز تقویت گردد!
▪️حجم فعلی تجارت بین ایران و ترکیه در شان روابط مطلوب دو کشور نیست!
رئیس اتاق بازرگانی تبریز با ارایه آماری از تجارت ایران و ترکیه در نیمه نخست سال جاری گفت: بر اساس این آمار حجم تجارت بین دو کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۴ درصد افزایش یافته است.
یونس ژائله با اشاره به عزم دو کشور برای گسترش مناسبات تجاری و اقتصادی افزود: وجود برخی مشکلات بانکی از عوامل کُندی حرکت در مسیر تجارت بین این کشورهاست.
وی اظهار داشت: با توجه به تاریخ معاصر بین دو کشور که عاری از هرگونه مخاصمه بوده، حجم فعلی تجارت بین ایران و ترکیه در شان این روابط مطلوب نبوده و باید از راهکارهایی مناسب برای بهبود مناسبات تجاری بین آنها استفاده کرد.
رئیس اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به نقش اساسی مسائل لجستیکی در تجارت اضافه کرد: برقراری خط ریلی از ایران به بندر ترابزون در ترکیه در تسهیل تجارت بین دو کشور نقش بسزایی ایفا می کند و حمل و نقل ریلی نسبت به حمل و نقل زمینی از مزایای زیادی برخوردار است.
ژائله با بیان فرصت های تجاری در زمینه های انتقال گاز طبیعی، محصولات کشاورزی، ترانزیت و مسئله تهاتر کالا بین دو کشور اظهار کرد: اتاق بازرگانی تبریز برای میزبانی از هیات های تجاری اتاق های مختلف ترکیه آمادگی دارد تا به سهولت تجارت های دوطرفه کمک نماید.
با این اوصاف و در یک نگاه کلی می توان دریافت که تبادل هیأت‌های تجاری و اقتصادی دو کشور با محوریت استانهای مرزی، پیگیری موافقت نامه تجارت آزاد و تجارت ترجیحی، توسعه محورهای ارتباطی و جاده‌های دسترسی به ترکیه مانند آزادراه تبریز – بازرگان، استفاده از ظرفیت بازارچه‌های مرزی برای گسترش مبادلات تجاری، تسهیل تردد خودروهای ترانزیتی از پایانه‌های مرزی و شبانه‌روزی کردن این پایانه‌ها از جمله اقدامات ضروری برای توسعه روابط با ترکیه هستند که بی توجهی به آنها می تواند فاصله تبادلات اقتصادی دوجانبه را کاهش دهد!
▪️سایه مشکلات ایجاد شده توسط سیاستمداران بیش از بخش خصوصی است
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه در ارتباط با چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی دو کشور گفت: تجار، ملت و دولت ترکیه را به دلیل انجام صادرات ۲۲۵ میلیارد دلاری در شرایط سخت کرونایی و بدهی‌های خارجی تبریک می‌گویم زیرا ۵۵۰ میلیارد دلار حجم تجاری خارحی ترکیه است، این کار بسیار سخت است که در این شرایط در این سطح صادرات انجام داده است.
مهرداد سعادت دهقان با بیان این که در ادوار مختلف از دولت و تجار ترکیه به دلیل حمایت هایش از ایران در دوره تحریم قدردانی می کنم اضافه کرد: ما محبت‌هایی که ترکیه در دوران دشوار به ما کردند را از یاد نخواهیم برد زیرا ترکیه بنادر و تشکل‌های اقتصادی‌اش را در این دوره در اختیار ایران گذاشت.
وی رویکرد حاکمیت ایران و عدم رعایت اخلاقی مشکل اصلی تجارت با ترکیه دانست و گفت: سایه مشکلات ایجاد شده توسط سیاستمداران بیش از بخش خصوصی بوده است لذا عدم رعایت اخلاق تجاری از طریق تجار بخش خصوصی و همچنین توسط حاکمیت در دوره‌های مختلف بر این روند تاثیر داشته است.
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه خاطرنشان کرد: ما از سرمایه‌گذاران تورک استقبال خوبی نداشتیم لذا یک مقدار کم لطفی از هر دو طرف شده است پس باید بلایی که بر سر سرمایه گذاران تورک در ایران آورده شده را فراموش کرده و برای آینده یک نقشه راه جدید ترسیم نماییم.
وی با اشاره به میزان سهم صادرات ایران به ترکیه را نامطلوب دانست و خطاب به تجار ایرانی اظهار کرد: تا زمانی که موضوع تحریم حل نشود وقت خود را خیلی تلف نکنید، زیرا کارد به استخوان رسیده و چیزی برای از دست دادن نداریم و امیدوارم با رویکردی احتمالی در روزهای آینده در خصوص برجام و همچنین سفر قریب الوقوع رئیس جمهور ترکیه به ایران بتواند فصل جدیدی را برای ایرانیان در ترکیه ایجاد نماید.
▪️زمینه توسعه روابط سیاسی، فرهنگی، علمی و اقتصادی دوجانبه فراهم است
سرکنسول جدید ترکیه در تبریز با اشاره به توجه ویژه دولت ایران به دیپلماسی اقتصادی گفت: معتقدم زمینه توسعه روابط در بخش‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، علمی و سرمایه گذاری بین دو کشور دوست فراهم شده است.
چتین تانر Çetin TANER افزود: در خصوص موضوعات گمرکی، اقدامات جدی و موثری را دنبال خواهیم کرد و نیازمند همکاری های دوجانبه در این زمینه هستیم.
وی اضافه کرد: برای تثبیت و افزایش سرمایه گذاری هموطنانم در آذربایجان شرقی و سایر استانهای ایران، امیدوار به اقدامات مثبتی برای تضمین منافع و حقوق آنها هستیم.
تانر از برگزاری نمایشگاه‌های گردشگری در چند شهر ترکیه در سال جاری میلادی خبر داد و از فعالان این عرصه در آذربایجان شرقی برای شرکت در این نمایشگاه‌ها جهت معرفی جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و صنایع دستی خود دعوت به عمل آورد.
سرکنسول چتین تانر در سال ۱۹۶۷ میلادی در آنکارا به دنیا آمده و در سـال ۱۹۸۹ از دانشکده ادبیات دانشـگاه حاجـت تپـه Hacettepe آنـکارا فـارغ التحصیل گردید و در سـال ۱۹۹۰ به وزارت امور خارجه ترکیه پیوست.
او در معاونت های منابع انسـانی، اطالعات، امور اداری و مالی و همچنین امور کنسـولی و قضایی و پروتکل وزارت خارجه ترکیه فعالیت داشـته است.
تانـر در سـفارت هـای ترکیـه در جاکارتـا پایتخت
اندونـزی، کانبـرا پایتخـت اسـترالیا، ویلنیـوس
پایتخت لیتوانی، تالین پایتخت اسـتونی و صنعا
پایتخـت یمن و نیز در سرکنسـولگری ترکیـه در هنگ کنگ چیـن و اودسـا اوکراین خدمت کرده اسـت.
سرکنسـول جدید ترکیه در تبریز یک فرزند پسـر دارد و به خوبی انگلیسی صحبت می کند.
? شهرام صادق زاده
