“سید محمدرضا میلانی”، در گفت و گوی اختصاصی با “تبریز من” با اعلام این مطلب افزود: علی رغم اهمیت و حساسیت دانشگاه ها در عرصه تولید علم و تربیت اتاد و دانشجور، این حوزه در راس امور مدیریتی و سیاست گذاری کشور نیستند و ما نتوانسته ایم آنگونه که باید و شاید از ظرفیت ها و توانمندی های دانشگاه های سراسر کشور استفاده بهینه ای بکنیم.
وی همچنین دوران دو ساله کرونایی در کشور را فرصتی مناسب و ایده آل برای ایجاد و انجام تغییرات شکلی و ساختاری در نظام آموزش عالی کشور ارزیابی و خاطرنشان کرد: ما در دوران کرونایی درگیر حمله وحشتناک و غیرقابل پیش بینی ویروس منحوس کرونا شدیم و بلاتکلیفی و سردرگمی در خصوص شرایط و نحوه رویارویی و مقابله با این ویروس و بیماری، بسیاری از چارچوب های زندگی و کار انسان ها را به هم ریخت، نظام آموزشی کشور نیز از این قاعده و تاثیرپذیری از شرایط جدید مستثنی نبود، خوشبختانه در سیستم آموزش عالی کشور به دلیل این که پیش از کرونا، بسترها و زیرساخت های اولیه آموزش برخط و مجازی فراهم شده بود، مشکل چندانی نداشتیم؛ مشکل اصلی در حوزه اعضای هیات علمی و دانشجویان و آمادگی آن ها برای استفاده از این بستر و زیرساخت ها برای آموزش های مجازی، تردیدهایی وجود داشت که البته به مرور زمان، این موضوع نیز حل شد.
رئیس موسسه آموزش عالی نبی اکرم تبریز در ادامه افزود: وجود زیرساخت های قبلی باعث شد که دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، خیلی سریع با این زیرساخت ها هماهنگ شوند و با قدرت و کم ترین مشکل و مانع، زمینه را برای ارئه آموزش های مجازی به دانشگاه ها در دوران کرونایی فراهم نمایند.
دکتر میلانی تصریح کرد: بزرگ ترین حسن و ظرفیت آموزش های مجازی که برای برخی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی ایجاد کرد، ایجاد امکان دسترسی و بهره گیری از اساتیدی بود که به هر دلیلی شرایط و فرصت تدریس حضوری آن ها در دانشگاه ها فراهم نمی شد و با مجازی شدن آموزش های عالی، این امکان برای برخی دانشگاه ها نظیر دانشگاه نبی اکرم فراهم گردید و ما توانستیم از بهترین اساتید در این دوران استفاده کنیم.
وی اظهار داست: در این میان بزرگ ترین مشکل و چالش برخی دانشگاه ها، مساله اسکان دانشجویان غیربومی برای طی کردن دوره های آموزشی در تبریز بود، به ویژه در رشته های فنی، مهندسی بود که ناگزیر از انجام کارها و تحقیقات آزمایشگاهی و کارگاهی بود. خوشبختانه این شرایط باعث گسترش روش جدیدی به نام “شبیه سازی آموزش های ماشینی” در برخی دانشگاه ها شد که امکان شبیه سازی های نرم افزاری برخی آزمایش ها را به دانشجویان داد، امروز ما در سطح دنیا، در زمره کشورهایی هستیم که در روش “شبیه سازی ماشینی” پروژه ها و طرح های تحقیقاتی و پژوهشی، حرفی برای گفتن داریم.
میلانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت بغرنج تجهیزات و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری دانشگاه ها در شرایط کنونی نیز گفت: متاسفانه در بخش تجهیزات و امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی در دانشگاه ها، ما با چالش جدی و بزرگی روبرو هستیم و فرسودگی بسیاری از این تجهیزات، ضرورت ترمیم و نوسازی تجهیزات و امکانات دانشگاهی را دوچندان کرده است، به روز رسانی و نوسازی این بخش از تجهیزات دانشگاهی، امروز اوجب واجبات در حوزه آموزش عالی است و دولت باید به این مساله توجه جدی داشته باشد تازحمات و تلاش های اساتید و دانشجویان نتیجه پربارتری بدهد.
بنیانگذار موسسه آموزش عالی نبی اکرم در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص موفقیت یا عدم موفقیت آموزش های مجازی در دوران کرونایی و الزامات این روش در دوران پس از کرونا گفت: معتقدم باید در اسرع وقت نسبت به همسان سازی بسترهای موجود و نیز آمادگی و ارتقاء سطح بهره مندی اساتید و دانشجویان از بسترهای موجود آموزش های مجازی در دوران پساکرونا، به عنوان یک ضرورت غیرقابل بازگشت از سوی دولت و نظام آموزش عالی کشور نگاه شود، چون دیگر امکان بازگشت به سیستم های قبلی در نظام آموزشی وجود ندارد، برای موفقیت این سیتم آموزشی جدی باید متناسب با فن آوری و تکنولوژی روز خود را آماده و همراه کنیم تا از قافله علم و دانش اندوزی روز دنیا عقب نمانیم، تا زمانی که محیط را آماده و اساتید و دانشجویان را همراه با این سیستم نکرده ایم، موفق نخواهیم بود.
میلانی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص راهکارهای عملی و اجرایی ارتقاء سطح علمی و سخت افزاری دانشگاه ها برای باقی ماندن در کورس تولید علم و دانش افزایی خاطرنشان کرد: صراحتا اعلام می کنم، دانشگاه ها باید در راس برنامه های دولت و مجلس باشند و اولویت برنامه ریزی و سیاست گذاری آینده کشور، باید این حوزه قرار گیرد، متاسفانه امروز دانشگاه ها، اساتید و دانشجویان، به جای این که در راس امور برنامه ریزی آینده کشور باشند، محلی از اعراب ندارند و توجهی به رشد و توسعه علمی و نخبه پروری آن ها صورت نمی گیرد.
وی افزود: دانشگاه و دانشمندن کشور باید محور و کانون اعتبارات و برنامه ها باشند، امروز بسیاری از اساتید و دانشجویان ما، مقالات و تولیدات علمی و دانش محور آن ها در اغلب مجلات و رفرنس های مهم دنیا منتشر می شوند، این یعنی ما توان و دانش علمی لازم را داریم؛ اما حمایت چندانی نمی شویم.
میلانی با انتقاد از بی توجهی دولت و مجلس در تخصیص اعتبارات کلان علمی و تخقیقاتی به دانشگاه ها و فقدان اعتبارات و ردیف بودجه ای مشخص و قابل توجه برای آموزش عالی کشور گفت: متاسفانه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی کشور در بودجه سالانه کشور، همواره در فصل امور اجتماعی و خدمات دیده شده اند نه اقتصاد و تولید و این موضوع دلسردکننده ای است، باید دانشگاه ها را در فصل و ردیف اعتبارات اقتصادی و به عنوان یک مجموعه مولد بگنجانند تا نقش و جایگاه مولد بودن دانشگاه ها بیش از گذشته برجسته شود که متاسفانه اینگونه نیست.
عضو شورای آموزش عالی استان، در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص میزان هم افزایی دانشگاه های استان در دوران کرونا و پساکرونا و همچنین اقدامات انجام یافته در این شورا تصریح کرد: در دوران کرونا، برخی موسسات آموزش عالی از جمله نبی اکرم، خیلی سریع خود را با شرایط به وجود آمده وفق دادند و اقدامات خوبی در این شرایط تحملی انجام دادند، ما هم در موسسه آموزش عالی نبی اکرم، در کم تر از یک ماه، نرم افزارها و زیرساخت های لازم را تهیه و راه اندازی کردم تا زمینه برای ارائه آموزش های مجازی فراهم کنیم، در حال حاضر سرورها و تجهیزات و نرم افزارهای به روز دنیا، تحت لیسانس پیشرفته آموزشی و علمی ظرفیت بالایی برای ارائه خدمات آموزشی دارند و با وجود فروکش شدن کرونا و فراهم شدن امکان آموزش های حضوری، همچنان قابلیت و ظرفیت ادامه آموزش های مجازی را داریم و این اتفاق مثبتی است.
میلانی در عین حال گفت: متاسفانه فقدان ارتباط و هم افزایی سازمان یافته میان دانشگاه های استان برای نهادینه کردن و توسعه آموزش های مجازی فی مابین، تا حدودی مانع از همکاری های بین بخشی می شود؛ اما ما همچنان به دنبال نهادینه کردن این موضوع از طریق شورای آموزش عالی استان و در قالب طرح آمایش دانشگاه ها خواهیم بود.
وی با انتقاد از بی توجهی شورای عالی انقلاب فرهنگی به موضوع حمایت و صیانت از نخبگان علمی و دانشگاهی کشور افزود: سوال بزرگی که مدت هاست در بین بسیاری از اساتید و نخبگان علمی کشور مطرح شده این است که شورای عالی انقلاب فرهنگی، چه فکری برای ارتقاء جایگاه دانشگاه ها، حمایت از نخبگان و استفاده حداکثری از توان و ظرفیت موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی در کنار دانشگاه های دولتی انجام داده است؟ واقعا شورای عالی انقلاب فرهنگی چه کرده است؟ چرا تا به امروز مشکلات و چالش های متعدد فرهنگی کشور کاهش نیافته است؟
میلانی گفت: در نظام آموزش عالی کشور، با پول نفت و بیت المال، استاد و دانشجو نربیت می کنیم اما بخشی از این نسل از کشور خارج می شوند و تجارب و موفقیت های علمی خود را در کشورهای دیگر به کار می گیرند و ثمره هزینه ها و سرمایه گذاری های ما را دیگران برداشت می کنند، این موضوع نشان می دهد که ما موفق عمل نکرده ایم و نتوانسته ایم از داشته های خود استفاده کنیم.
رئیس دانشگاه نبی اکرم تبریز در پاسخ به این سوال که آیا امکان تعامل و وحدت علمی، مدیریتی بین دانشگاه های دولتی و غیرانتفاعی برای هم افزایی وجود دارد یا نه، گفت: به هیچ عنوان چنین موضوعی قابل تحقق نیست، چون دانشگاه های دولتی چنین چیزی را برنمی تابند و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی را قبول نمی کنن، از طرف دیگر، دانشگاه ها به حاشیه و انزوا رانده شده اند.
میلانی در خاتمه با اشاره به برنامه ها و اولویت های علمی، آموزشی دانشگاه نبی اکرم در دوران پساکرونا گفت: دو برنامه بزرگ و مهم پیش روی این موسسه در دوران پساکرونا قرار دارد، اول این که، هم اکنون این قابلیت و توان را داریم که تا ۴۰ درصد آموزش های خود را به صورت مجازی و با استفاده از اساتید بزرگ و در این بستر برنامه ریزی و مدیریت کنیم و این هدف را دنبال خواهیم کرد. هدف و برنامه دوم ما نیز توسعه و گسترش همکاری های فی مابین با دانشگاه های معتبر و بزرگ دولتی داخلی و خارجی در حوزه آموزشی و تحقیقاتی است که در حال تدوین برنامه و راهبردهای مشخص این هدف هستیم.
گفتگو:احد نقش شور سپهر
