تب بالای سزارین در شاهرود/ جدال بر سر راحتی یا قمار روی زندگی

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها، مهناز همتی، روزگاری نامش ترس داشت اما امروز همه بانوان به آن فکر می‌کنند و بالتبع شاهرودی‌ها هم از این قاعده مستثنی نیستند. تمایل به سزارین با پیشرفت علم و افزایش درصد میزان زایمان‌های موفق روز به روز در این شهرستان بیشتر شد تا جایی که آمارهای غیر رسمی نشان می‌دهند که تعداد زایمان‌های سزارین در یکسال گذشته در شهرستان شاهرود از زایمان‌های طبیعی بیشتر بوده است.

با بررسی این موضوع می‌توان دریافت که سزارین دو عامل مهم دارد نخست راحتی آن برای مادر نسبت به زایمان طبیعی و مسائلی مانند درد فراوان زایمان طبیعی از یک سو و از سوی دیگر پزشکانی که با زایمان طبیعی قطعاً پول بیشتری دریافت می‌کنند در نتیجه بیماران را البته خارج از عرف پزشکی و با هدف مادی به سزارین دعوت می‌کنند، سبب می‌شود تا شاهد افزایش سزارین باشیم.

ترویج زایمان طبیعی

چندی پیش وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود طرح ترویج زایمان طبیعی و حتی محدودیت سزارین را در نظر گرفتند اما گویا این محدودیت‌ها هم جوابگو نبود از سوی دیگر هر میزان عمل سزارین در بیمارستان‌های خصوصی گران‌تر شد، استقبال از آن نیز بیشتر شد! موضوعی که شاید خیلی‌ها تصور برعکسی نسبت به آن داشتند، لذا در این گزارش سعی داریم دو عامل اشاعه سزارین در شاهرود را که در بالا به اختصار ذکر شد، بررسی کنیم.

بسیاری از بانوان درد را نخستین عامل گریز از زایمان طبیعی می‌دانند خیلی‌هایشان حتی درباره سزارین و آمار خطرناک آن تحقیق هم حتی نکرده‌اند از سوی دیگر مخالفان می‌گویند که مادرها خودخواهانه این تصمیم را می‌گیرند زیرا زایمان طبیعی برای نوزاد بهترین زایمان‌ها است چرا که خداوند آن را در طبیعت انسان قرار داده و لذا دست بردن در آن ایراد است اما نظرها متفاوت هستند.

یک بانوی شاهرود که نوزادی دو ساله دارد در گفتگو با مهر، می‌گوید: شرط بارداری من با همسرم زایمان سزارین بود چرا که به شدت از زایمان طبیعی می‌ترسیدم اصلاً وقتی از دیگران درباره دردهای زایمان طبیعی و عوارض بعد از آن می‌شنیدم قید بچه دار شدن را می‌زدم اما برای همسرم شرط گذاشتم که اگر بخواهم بچه دار شوم باید سزارین باشد.

مشورت کردم گفتند سزارین بهتر است

طیبه میراحمدی بابیان اینکه بسیار از عمل سزارین راضی هستم زیرا دو ساعت بعد از عمل حتی غذا می‌خوردم، در حالی که تخت کناری من بانویی بود که زایمان طبیعی داشت و یک روز تمام صدای فریادهایش تمام بیمارستان را برداشته بود آنجا بود که خدا را شکر کردم که سزارین داشتم. البته این را نیز باید بگویم که دوران نقاهت ما طبیعتاً بیشتر طول کشید اما بازهم به نظر من به دردهایش می‌ارزید.

وی درباره مشورت با دیگران می‌گوید: خیلی مشورت نکردم زیرا می‌دانستم سزارین بهتر است از سوی دیگر کافی است خانم‌ها بدانند عمل طبیعی چقدر درد دارد همین کافی است تا سزارین را انتخاب کنند البته پزشک هم به من مشورت داد و با پرسیدن «می خواهید سزارین کنید دیگه» صحبت از عمل طبیعی اصلاً نکرد. از سوی دیگر شنیده بودم موقع زایمان طبیعی دکتر به بالای سر بیمار نمی‌آید و شما هستید و یک ماما و یک دنیا درد!

بانوی دیگر شاهرودی که سه فرزند را به صورت طبیعی به دنیا آورده به خبرنگار مهر، می‌گوید: آنانی که سزارین انجام می‌دهند از خطراتش آگاهی ندارند و نمی‌دانند که ممکن است چقدر عقب و جلو کردن تاریخ زایمان و یا حتی طبیعی به دنیا نیامدن آن برای نوزاد خطرناک باشد این نوع مادرها فقط به درد خود فکر می‌کنند نه سلامتی نوزاد.

خانم عامری بابیان اینکه بانوانی که سزارین می‌کنند دوبرابر بانوان زایمان طبیعی دچار مشکلات گوارشی، چسبندگی رحم، مسائل مختلف می‌شوند و مشکل اینجا است که پزشکان ما این موضوعات را به خانم‌ها نمی‌گویند برای مثال در زمان به دنیا آمدن فرزند آخر خود من، جالب اینجا است که پزشک برای اینکه پول بیشتری بگیرد به من پیشنهاد سزارین کرد و این ورای تصور من بود زیرا فکر می‌کردم همیشه پزشکان کلمه سزارین را به زبان نمی‌آورند تا زمانی که زایمان طبیعی برای نوزاد و مادر خطرناک باشد.

وی بابیان اینکه کسانی که به درد سزارین فکر می‌کنند نمی‌دانند که بعد از دو روز که اثر دارو ها از بین رفت تا دو هفته تمام دردهای زایمان طبیعی را تجربه خواهند کرد حال آنکه درد زایمان طبیعی همان موقع زایمان و نهایتاً شش روز بعد از آن است.

سکه‌ای که از جیب پزشک سر در می‌آورد

یک اظهار نظر دیگر نیز در این بین جریان دارد و آن اینکه خودِ پزشکان سزارین را پیشنهاد می‌کنند تا بتوانند درآمد بیشتری از اتاق عمل بیرون بیاورند در این باره یک خانم شاهرودی می‌گوید: اصلاً پزشک در موقع زایمان طبیعی نمی‌آید مگر اینکه شما نیم سکه‌ای برای او بخرید یک یک ربع سکه هم به ماما بدهید تا بتوانید زایمان راحتی داشته باشید در غیر این صورت پزشک فقط موقع زایمان سزارین به سراغ شما می‌آید.

تحقیقات خبرنگار مهر، نشان می‌دهد که این مورد اعطای سکه برای زایمان با خیالی تخت و آسوده گویا ترویج قابل توجهی در شاهرود دارد و تنها مختص به زایمان نیز نیست و برای عمل‌های مرتبط با ارتوپدی نیز چنین رویه‌ای در بین چند پزشک وجود دارد به خصوص که یکی از شهروندان شاهرود معتقد است: پای مادرم نیاز به عمل داشت اما پزشکی که همین یکی دو سال پیش از همسرش جدا شده از ما تقاضای سکه کرد تا پای او را عمل کند! اخبار تأیید نشده‌ای نیز از پیگیری دریافت سکه توسط نظام پزشکی شهرستان شاهرود و دانشگاه علوم پزشکی این شهرستان نیز به گوش می‌رسد که جای امیدواری دارد.

پزشکان اما این موضوع را تکذیب می‌کنند یکی از این پزشکان در گفتگوی تلفنی با خبرنگار مهر، ضمن تکذیب شدید این موضوع می‌گوید: هرگز اینگونه نیست اصلاً قرار نیست که پزشک در زایمان طبیعی بالای سر مادر باشد بعد از زایمان پزشک می‌آید و می‌رود نکته دوم اینکه اصلاً سکه‌ای در کار نیست اگر هم باشد بنده در جریان نیستم.

عوامل رغبت به سزارین

این در حالی است که یک بانوی شاهرودی می‌گوید: سال گذشته زایمان کردم و زمانی که سکه چهار و نیم میلیون تومان بود یک سکه به پزشک، نیم سکه به یک مامای با تجربه و چهار صد هزار تومان هم به دو پرستار پرداخت کردیم آن هم برای زایمان طبیعی! یعنی در مجموع ۱۰ میلیون تومان پول دادیم اندازه ۱۰۰ میلیون تومان هم درد کشیدیم و بعد از یک ساعت پزشک بالای سرمان آمد.

مجموع این عوامل به نظر می‌رسد زنان را به سمت زایمان سزارین تشویق می‌کند در حالی که این نوع زایمان دارای عوارض شدیدی است. مریم اسدی کارشناس مامایی درباره مضرات زایمان سزارین می‌گوید: چسبندگی رحم، کاهش احتمال بارداری دوباره، عوارض شدید شکمی، تنبلی تخمدان‌ها، بر هم خوردن قاعدگی، آسیب به مثانه که امری خطرناک می‌تواند باشد و … در زمره عوارض سزارین هستند.

وی با بیان اینکه ترس از درد زایمان، باورهای نادرست درباره زایمان طبیعی و البته ممکن است پیشنهادهای برخی پزشکان برای دریافت پول بیشتر در زمره مسائلی است که بانوان برای زایمان سزارین ترغیب می‌شوند، ابراز داشت: هرچند این موضوع به شخصه نمی‌توانم تأیید کنم اما بوده‌اند بانوانی که نزد ما آمده و بیان کرده‌اند که پزشک آنها را حتی به زایمان سزارین تشویق هم کرده است

این ماما می‌گوید: عجیب‌ترین مسائل درباره سزارین موضوعاتی چون تاریخ تولد رند یا تاریخ به خصوص برای ولادت نوزاد، مسائلی که ریشه در باورهای نادرست دارند مثلاً عدم تولد نوزاد در روز سیزدهم ماه قمری، ترس از بهم ریختگی بدن به خصوص در بین بانوانی که ورزشکار هستند، ترس از چاقی و … در زمره بهانه‌هایی است که زنان را به سمت سزارین سوق می‌دهد.

سکه نمی‌گیریم

این روزها مصاحبه حضوری با پزشکان به دلیل ویروس کرونا و در خطر بودن بانوان باردار بسیار کار دشواری است لذا تلاش برای مصاحبه با پزشکان زنان و زایمان شاهرودی عمدتاً بی نتیجه است اما یکی از این پزشکان که نخواست نام خود را فاش کند به خبرنگار مهر، می‌گوید: معمولاً مجاز به مصاحبه نیستیم مگر با علوم پزشکی یا نظام پزشکی هماهنگ کنید اما چون موضوع شما درباره سزارین است باید بگویم بله بانوانی هستند که برای تنظیم کردن ولادت در یک روز خاص تنها به سزارین اقدام می‌کنند.

این پزشک می‌افزاید: مواردی حتی وجود داشته که بانویی برای رسیدن به تور مسافرتی ترکیه حاضر شده فرزندش را ۱۴ روز زودتر به دنیا بیاورد تا بتواند به سفر برود! یا بانوی دیگری برای اینکه عمل زیبایی بینی خود در پاییز باشد قصد داشت زایمان خود را در بارداری هشت ماهگی انجام دهد که البته ما پزشکان به چنین مسائلی تن نمی‌دهیم.

از این پزشک درباره سکه می‌پرسیم و می‌گوید: چنین چیزی نیست هرچند دستمزد را تکذیب نمی‌کنیم بله ما دست مزدهای بسیار خوبی برای سزارین می‌گیریم و این را کتمان هم نمی‌کنیم زیرا برای آنکه در این جایگاه باشیم ۳۰ سال تلاش کرده‌ایم و اگر قرار باشد درآمد کافی نداشته باشیم چرا اصلاً این همه همزمان را گذاشتیم در ضمن ما هم جراح هستیم مانند جراح زیبایی، گوش و حلق بینی، قلب و … چرا نباید دستمزد کافی بگیریم هرچند به شدت از دریافت مسائلی چون زیرمیزی و… اجتناب می‌کنیم همچنین این مورد که پزشکان زنان را ترغیب به سزارین می‌کنند حداقل بنده اینگونه نیستم.

این پزشکی می‌گوید: به نظر من کار انسانی نیست هرچند خیلی همکاران ما توجیهاتی هم برای آن دارند اما بنده اعتقاد دارم وقتی بانویی می‌خواهد زایمان کند در حقیقت در موضعی قرار گرفته که جان نوزادش در دستان شماست پس هرچه بگویید می‌دهد اما بدون رضایت؛ البته پیش آمده که بعد از زایمان خانواده‌ای مثلاً سکه‌ای را به عنوان هدیه آن هم به درخواست خودشان داده‌اند البته موضوع متعلق به زمانی است که سکه یک میلیون تومان نه امروز که سکه ۱۲ میلیون تومان است!

آماری که ارائه نمی‌شود

به هر روی چه خواست بانوان باشد چه تشویق پزشکان رغبت به زایمان سزارین در شاهرود مانند دیگر شهرهایی که دارند به شهرهای بزرگ بدل می‌شوند، فراوان است مواردی زیاد که حتی علوم پزشکی هم چندان تمایلی به بیان آن ندارد زیرا قیاس آن با زایمان طبیعی امری علی الحده شده است.

دور زمانی زایمان‌های سزارین که تنها برای بانوان تصادفی با حاد وخیم، بیماران خاص، کسانی که نتوانسته‌اند زایمان طبیعی داشته باشند و … رخ می‌داد که نهایتاً ۱۰ الی ۲۰ درصد تعداد کل زایمان‌ها را در بر می‌گرفت اما امروزه تعداد زایمان‌های سزارین نسبت به طبیعی آنقدر زیاد شده که کمتر مسئولی دلش می‌خواهد قیاس بین این دو نوع زایمان رسانه‌ای شود.