هفته گذشته اظهارات نماینده مردم بستان آباد در مجلس در خصوص طرح صیانت از فضای مجازی و اینکه می‌خواهند به زور طرح “صیانت” را قانون کنند خبرساز شد.
غلامرضا نوری قزلجه که از مخالفان طرح صیانت است به صورت آشکارا اظهار کرد که مسدودسازی و فیلترینگ را با عنوان دیگری در طرح آوردند و موافقان طرح نه با نظر مرکز پژوهش‌ها، بلکه با نظر هیچ کسی کاری ندارند!
او با ذکر این نکته هر چیز زوری دیده بودیم به جز قانون زوری تاکید کرد که مسدودسازی و فیلترینگ در این طرح وجود دارد اما با این عنوان در طرح آورده نشده و به طور حتم نتیجه آن مسدودسازی است!
به عقیده مخالفان این طرح، در فضای مبادلات و معاملات جهانی باید بتوان فعالیت‌ها و مراودات را در بستر و فضای مجازی و اینترنت شکل داد و برای همین خاطر نمی‌توان فضای آن را محدود کرد.
عواقب اجتماعی نیز از جمله دل نگرانی‌هایی است که طرح صیانت از فضای مجازی ایجاد می‌کند زیرا به عقیده مخالفان این طرح سرمایه های انسانی با خطر مواجه خواهد شد و یکی از مشکلاتی که شرکت ها با آن مواجه می‌شوند بحث سرمایه انسانی است، به این دلیل که به شدت میل به مهاجرت را در افرادی که در این حوزه در حال فعالیت هستند، افزایش می‌دهد.
اما چنانچه از قرائن و شواهد و صحبت های درگوشی برخی نمایندگان پیداست به نظر می رسد طرح صیانت از فضای مجازی پس از عید نوروز مورد تصویب نهایی و اجرا در خواهد آمد که تا آن زمان هم تغییرات پیش نویس آن محتمل می باشد زیرا مجلس فعلاً سرگرم بررسی لایحه بودجه است…
▪️در هیچ جای طرح صیانت از فضای مجازی اشاره ای به فیلترینگ نشده است
مرداد ماه سال جاری بود که با انتشار اخباری مبنی بر نهایی شدن طرح نمایندگان مجلس برای مسدود سازی اینترنت و فیلتر اپلیکیشن اینستاگرام، توجه‌ها به این طرح که در تضاد آشکار با حقوق کاربران فضای مجازی است جلب شد.
البته متن این طرح چندین بار تغییر کرده و از اواخر سال گذشته بارها خبرساز شده است به طوری که در ابتدا که قرار بود حتی فیلمبرداری از مسئولان خاطی و انتشار آن جرم‌انگاری شود و حتی در صورت دیدن تخلف یا فسادی که در معرض دید بوده و می‌شده فیلم آن را تهیه کرد هم جرم شود تا حاشیه امنی برای مسئولان متخلف ایجاد شود.
بعد از اعتراضات شهروندان، این بخش حذف شد و موضوع مهم بعدی بحث فیلترینگ اپلیکیشن های خارجی و ممنوعیت خرید و فروش فیلترینگ بود که حتی عضویت در این شبکه‌های فیلتر شده هم جرم انگاری شده بود.
اگر این مواد به قانون تبدیل می‌شدند تمام مسئولان کشور به علت عضویت در توییتر، مجرم و مستوجب مجازات بودند لذا در نهایت در تغییرات پایانی بحث فیلترنیگ به کاهش پهنای باند اپلیکیشن‌های خارجی ختم شد تا امکان استفاده از این برنامه‌ها ممکن نباشد!
نماینده مردم تبریز در مجلس هم در این باره گفت: فیلترینگ در طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی وجود ندارد و بر خلاف آنچه که در فضای مجازی مطرح شده، در هیچ جای این طرح اشاره ای به فیلترینگ نشده است.
محمدحسین فرهنگی تاکید کرد: باید در کنار بسیاری از آثار مثبت این فضاها که وجود دارد دسته‌بندی، نظارت و وادار کردن برخی پیام رسان های خارجی برای رعایت ضوابط همانطور که در بسیاری از کشورهای جهان هم هست، مورد توجه قرار بگیرد.
وی اضافه کرد: صیانت از حقوق کاربران همانطور که از عنوان آن نیز پیداست برای حفظ حقوق مردم و جلوگیری از آسیب هایی که در فضای مجازی ممکن است برای هر انسانی پیش بیاید، می باشد.
▪️چرا عده‌ای معدود از نمایندگان برای چند میلیون کاربر ایرانی اتخاذ تصمیم کنند؟
غلامرضا نوری قزلجه – یکی از اعضای کمیسیون ویژه بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی – اخیراً گفته که قرار است موضوعاتی از جمله محدود سازی و کاهش پهنای باند به طور کامل از حیطه طرح خارج شود اما از سوی دیگر، سخنگوی کمیسیون طرح صیانت تأکید کرده که چنین چیزی در دستور کار نیست!
بدین ترتیب از یک سو بحث شفافیت، در فضای مجازی و شناسایی کاربران را دنبال می‌کنند و از سوی دیگر رسیدگی به این طرح مهم و مرتبط با زندگی بسیاری از صاحبان کسب و کارهای مجازی را از صحن علنی به کمیسیون تخصصی می‌برند تا عده‌ای معدود از نمایندگان برای چند میلیون کاربر ایرانی اتخاذ تصمیم کنند.
البته آن هم جمعی که برخی از آنها دشمن قسم خورده فضای مجازی و جریان آزاد اطلاعات در این فضا هستند و از بیان نگاه محدودیت خواه خود به فضای مجازی ابایی هم ندارند، هرچند عده معدودی هم در کمیسیون ویژه بررسی این طرح حضور دارند که به نکات منفی طرح واقف بوده و قصد تغییر آنها را دارند!
نکته جالب توجه این است که در جلسه اخیر کمیسیون مشترک مجلس برای بررسی طرح “صیانت از فضای مجازی” یکی از نمایندگان تذکر داده و گفته باید صدای مخالفان هم شنیده شود؛ اما نماینده دیگر او را تهدید کرده که حرف‌هایش را پیگیری خواهد کرد!
نماینده مردم بستان‌آباد تلویحاً گفته که در تصویب طرح “شفافیت” حضور نداشته و نسخه اولیه طرح با نسخه مطرح شده در مجلس متفاوت است!
غلامرضا نوری افزود: واقعاً باید به منتقدان و افکار عمومی حق بدهیم که یک مقدار با شک و تردید به این موضوع نگریسته شود زیرا یکی از کارشناسان مخالف طرح هم به جلسه دعوت نشده بود در حالی که باید صدای مخالفان هم شنیده شود!
از قرار معلوم، تذکر این نماینده با واکنش تند رضا تقی‌پور – رئیس کمیسیون – مواجه شده که خطاب به نوری تذکر داده که حرف کذب می‌زند و باید به کمیسیون نظارت بر رفتار نمایندگان ارجاع داده شود!
▪️وقتی نمایندگان مجلس ناگهان خودشان یک طرح جدید دیگر را به صحن بردند!
یک کارشناس حوزه فناوری اطلاعات در این خصوص گفت: اجرای طرح صیانت مانند این است که برای پاسبانی و نگهبانی از یک ساختمان در مقابل دزدها به جای سگ، چهار قلاده گرگ را بیاورید، لذا هرچند ممکن است دزد مجدداً به خانه شما نیاید اما امکان دارد گرگها به صاحبخانه نیز آسیب برسانند.
امیر ناظمی با اشاره به اینکه اگر طرح صیانت اجرا شود رشد اکوسیستم و اینترنت را شاهد نخواهیم بود ادامه داد: طرح صیانت ۱۲ ایراد عمده دارد اما متاسفانه به دلیل اینکه این طرح سیاست زده شده است نظرات کارشناسان جایی در آن پیدا نکرده است در حالی که قبل از لایحه مجلس، با تشکیل یک کارگروه متشکل از نمایندگان دولت و مجلس یک طرح مشترک آماده شده بود اما قبل از تایید شدن آن طرح، نمایندگان مجلس ناگهان خودشان یک طرح جدید را به صحن بردند!
وی با اشاره به اینکه راه حفاظت از اطلاعات و برقراری امنیت از داده ها در فضای مجازی، فیلترینگ نیست اضافه کرد: وقتی وایبر و وی چت فیلتر شد مردم به تلگرام امدند و وقتی تلگرام فیلتر شد کاربران از واتس آپ و اینستاگرام استفاده کردند، به همین دلیل باید به جای فیلترینگ شبکه های اجتماعی به سمت ایجاد تنوع و راه اندازی نمونه داخلی در مقایس کوچک حرکت کنیم!
ناظمی یادآور شد: البته همه ابزارها را نمی توان بومی سازی کرد مثلاً کسانی که می گویند یک موتور جستجوگر داخلی ایجاد کنیم معلوم است که از مفهوم اینترنت چیزی نمی دانند در حالی که می توان در برخی ابزارها مانند اپلیکیشن های مسیر یاب داخلی و غیره بومی سازی نماییم!
وی اظهار کرد:
ناظمی با اشاره به اینکه مدافعان طرح صیانت در مجلس علاقه ای به نظر کارشناسان ندارند بیان کرد: مجلس اگر می خواهد وضعیت اینترنت در ایران بهبود پیدا کند اول باید وضعیت موضوع هایی همچون حریم خصوصی را مشخص کند و معلوم شود حریم خصوصی چیست!
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات کُند بودن سرعت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات را رد کرد و تاکید کرد: گروهی معتقدند ما یک اینترنت ملی داریم و یک اینترنت جهانی، اما در واقع امروز بخش زیادی از آنچه در کشور به عنوان اینترنت شناخته و استفاده می شود شبکه ملی اطلاعات است که برخی ها از اصل قضیه بی خبرند!
? شهرام صادق زاده
