به گزارش تبریزمن به نقل از خبرگزاری فارس، مسائل مربوط به توسعه روستایی از دیرباز مورد توجه سیاستگذاران بوده است. توسعه روستا باید از منظر اقتصادی، اجتماعی و طبیعی مورد بررسی قرار گیرد و برنامههای کلان روستایی بر اساس ظرفیتها و محدودیتها تعریف شود تا شرایط رشد و رسیدن به توسعه پایدار مهیا شود.
نسبت جمعیت شهری و روستایی در ایران طی سنوات گذشته تغییرات زیادی کرده است و شهرنشینی گسترش قابل توجهی را تجربه میکند. با این حال همچنان حدود ۲۰ میلیون نفر ساکن روستاهای کشور هسنتد که ۲۶ درصد از جمعیت کشور را تشکیل میدهند.
در حال حاضر ۶۲ هزار روستا و آبادی وجود دارد که ۳۹ هزار روستا بالای ۲۰ خانوار جمعیت دارند و مابقی کمتر از ۲۰ خانوار هستند. جمعیت قابلتوجه روستاییان ضرورت برنامهریزی در این حوزه را دوچندان میکند. علاوه بر اهمیت مسائل جمعیتی، حدود ۲۷ درصد تولید کشور در روستا ها انجام میشود و تولیدات کشاورزی روستائیان ضامن امنیت غذایی کشور به حساب میآید.
نکته مهم در این زمینه ظرفیت روستا برخورداری از زمین ارزان جهت فعالیت اقتصادی است. زمین بهعنوان اصلیترین و پرهزینهترین نهاده برای تولید مسکن در اکثر روستاها یافت میشود. از این رو با سیاستگذاری صحیح جهت بهرهبرداری از زمین میتوان توسعه روستایی را سرعت بخشید. بر این مبنا یکی از پایههای توسعه روستایی تامین مسکن مناسب است که در ادامه گزارش به آن می پردازیم.
* کسری ۲ میلیون واحد نوسازی مسکن روستایی
طبق آمار رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پنج میلیون و ۳۷۷ هزار و ۹۳۷ واحد مسکن روستایی وجود دارد که تاکنون دو میلیون و ۵۵۶ هزار و ۷۹ واحد نوسازی و مقاومسازی شده است. براساس برنامه ششم توسعه باید سالانه ۲۰۰ هزار مسکن روستایی نوسازی میشد؛ اما از سال ۹۶ عملکرد ساخت مسکن روستایی بهشدت کاهشیافته به طوری که در یک سال گذشته و از ابتدای دولت سیزدهم تقریبا به صفر رسیده است.
علاوه بر آن مجلس شورای اسلامی با تصویب قانون جهش تولید مسکن بستر قانونی ساخت سالانه۲۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی را فراهم کرده که با اجرای این قانون میتوان امید داشت تا سال ۱۴۱۰ همه مسکنهای فرسوده روستایی بازسازی شود.
بر اساس بررسی عملکرد بنیاد مسکن در ساخت مسکن روستایی از سال ۱۳۸۴، بیش از ۲ میلیون واحد کسری ساخت مسکن روستایی طی چند سال اخیر به وجود آمده است. با توجه به زلزله خیز بودن کشور نوسازی این سکونت گاه ها و جبران عقب ماندگی گذشته از ضرورت بیشتری برخوردار خواهد بود.
* ظرفیت ایجاد ۴۰۰ هزار شغل با سرعت گرفتن ساخت مسکن روستایی
در همین راستا، سجاد خسروآبادی، کارشناس اقتصاد زمین و مسکن ضمن اشاره به مسئله ساخت مسکن گفت: بخش مسکن یکی از حوزههای پیشران اقتصاد است، با رونق این بخش صنایع پیشینی و پسینی زیادی ازجمله تولید سیمان، فولاد و لوازم خانگی فعال میشوند.
وی افزود: با توجه به این نکته، برنامهریزی جهت ساخت مسکن روستایی، اقتصاد روستایی را نیز احیا کرده و فرصتهای شغلی مناسبی برای روستاییان فراهم خواهد آورد.
این کارشناس اقتصاد مسکن تاکید کرد: با ساخت هر ۱۰۰ متر مربع مسکن یک شغل مستقیم و یک شغل غیرمستقیم ایجاد میشود، بنابراین با ساخت سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکونی، ۴۰۰ هزار شغل فراهم خواهد شد.
بر این مبنا ساخت مسکن روستایی علاوه بر احیای بافت فرسوده موجب حفظ جمعیت روستا و جوانان روستایی، پیشگیری از بروز خسارتهای جانی و مالی در صورت وقوع زلزله، جلوگیری از مهاجرت به شهر و رشد بیرویه شهرها، جلوگیری از تشکیل سکونت گاههای غیررسمی در حاشیه شهرها و آسیبهای اجتماعی و در نهایت حفظ روستاها و تقویت اقتصاد کشور میانجامد.
* مسکن روستایی در انتظار تسهیلات بانکی
ساخت مسکن باوجود مزیتهایی که برای روستاییان فراهم میآورد چشم انتظار تخصیص اعتبارات بانکی است. در حال حاضر تسهیلات ۲۰۰ میلیون تومانی ساخت مسکن روستایی منتظر صدور ضمانت نامه از طرف سازمان برنامه و بودجه می باشد که تا کنون در مقابل اجرای این امر مقاومت کرده است.
به نظر میرسد این مسئله عامل اصلی عدم پیشرفت مسکن روستایی باشد و عدم اتخاذ تدابیر مناسب تحقق وعده دولت را با اما و اگر مواجه خواهد ساخت.