به گزارش تبریزمن، شب یلدا که بلندترین شب سال است، یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین جشن‌های ایرانی به شمار می‌آید. این شب، نماد پیروزی نور بر تاریکی، امید بر ناامیدی، و همدلی بر جدایی است. ایرانیان هزاران سال است که این شب را با گردهمایی‌های خانوادگی، شعرخوانی، قصه‌گویی و خوردن خوراکی‌های مخصوص گرامی می‌دارند.
در تبریز و دیگر شهرهای آذربایجان شرقی، این شب به نام «چیلله گئجه‌سی» شناخته می‌شود. مردم این منطقه با آیین‌های خاص خود یلدا را جشن می‌گیرند و در خانه بزرگ‌ترهای خانواده گرد هم می‌آیند.
آیین‌های شب یلدا در تبریز
تبریزی‌ها چیلله گئجه‌سی را با دورهمی‌های خانوادگی، غذاهای سنتی، شعرخوانی و قصه‌گویی جشن می‌گیرند. برخی از رسوم دیرینه این شب شامل موارد زیر است:
قصه‌گویی و شعرخوانی
یکی از اصلی‌ترین آیین‌های شب یلدا در تبریز، قصه‌گویی بزرگان و خواندن بایاتی‌ها (دوبیتی‌های ترکی) است. داستان‌های قدیمی، افسانه‌های محلی، و معماگویی (تاپماجالار) بخشی از سرگرمی‌های این شب به شمار می‌روند. خواندن اشعار نظامی گنجوی، صائب تبریزی و حافظ نیز از سنت‌های دیرینه‌ای است که همچنان پابرجاست.
هدیه دادن به نوعروسان
در تبریز، یکی از رسوم زیبای شب یلدا هدیه دادن به نوعروسان است. خانواده داماد، سینی‌های تزئین‌شده شامل میوه، شیرینی، لباس و زیورآلات را برای عروس ارسال می‌کنند. این رسم، نشان‌دهنده محبت و احترام میان خانواده‌ها است و جلوه‌ای از ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی مردم آذربایجان شرقی به شمار می‌آید.
خوراکی‌های شب یلدا در تبریز
مانند سایر نقاط ایران، مردم تبریز در این شب هندوانه، انار، آجیل و خوراکی‌های سنتی مصرف می‌کنند. اما علاوه بر این‌ها، غذاهای خاصی نیز در سفره یلدا دیده می‌شود:
– آجیل شب یلدا: ترکیبی از بادام، گردو، فندق، کشمش و تخمه که در تبریز بسیار محبوب است.
– کوفته تبریزی: یکی از غذاهای سنتی تبریز که در شب یلدا به همراه خانواده میل می‌شود.
– شیرینی‌های محلی: شیرینی‌هایی مانند قرابیه، نوقا و باسلوق که در کنار چای سرو می‌شوند.
برپایی کرسی در گذشته
در گذشته، در خانه‌های تبریزی‌ها کرسی نقش مهمی در شب یلدا داشت. مردم دور این کرسی می‌نشستند، پاهایشان را زیر پتوهای ضخیم قرار می‌دادند و در کنار گرمای ذغال، از صحبت‌های گرم و دوستانه لذت می‌بردند. با اینکه امروزه کرسی کمتر در خانه‌ها دیده می‌شود، خاطره شیرین آن همچنان زنده است.
شب یلدا؛ جشن امید و همدلی
شب یلدا فقط یک شب طولانی نیست؛ بلکه فرصتی برای پیوند نسل‌ها، بازگویی خاطرات، حفظ سنت‌های فرهنگی و تقویت روابط خانوادگی است. در تبریز، این شب همچنان با شور و گرمای خاص خود برگزار می‌شود و مردم تلاش می‌کنند تا این سنت دیرینه را زنده نگه دارند.
یلدا نماد گرمای محبت در دل سرمای زمستان و پیوندی میان گذشته، حال و آینده است. این شب، از جمله آیین‌هایی است که نشان می‌دهد فرهنگ ایرانی و آذربایجانی با همدلی، عشق و پیوند خانوادگی عجین شده است.
