به گزارش پایگاه خبری تبریزمن به نقل از خبرگزاری مهر، سید سجاد رضوی معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نشست خبری که صبح امروز ۳ شنبه ۱۷ خرداد در وزارت بهداشت با موضوع اقدامات وزارت بهداشت در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه برگزار شد، در رابطه با سکوت سازمان جهانی بهداشت گفت: نماینده سارمان جهانی بهداشت که در ایران مستقر هستند، در زمان نیاز، اقدامات مؤثری برای کمک به ایران انجام داد و هماهنگی‌های لازم را از طریق حوزه بین‌الملل و وزارت بهداشت پیگیری کرد تا در روند تأمین اقلام ضروری اختلالی ایجاد نشود. با این حال، همچنان جای خالی واکنش قاطع برخی نهادهای جهانی در زمینه بحران‌های انسانی احساس می‌شود.
رضوی‌گفت: در بسیاری از موارد، نهادهای مدعی دفاع از حقوق بشر در بزنگاه‌های بحرانی از ایفای رسالت انسانی خود غفلت می‌کنند. نه‌تنها اقدام مؤثری از سوی آن‌ها مشاهده نمی‌شود، بلکه حتی پیام‌های انسان‌دوستانه نیز از سوی این نهادها به فراموشی سپرده می‌شود.
وی ادامه داد: این نوع برخوردهای گزینشی و سیاسی با مسائل انسانی، همواره مورد انتقاد نهادهای دیپلماتیک ایران از جمله وزارت امور خارجه و مقامات سیاسی کشور بوده است؛ مقامات ایرانی نیز بر لزوم پیگیری قاطع این موارد در مجامع بین‌المللی تأکید دارند.
رضوی در رابطه با مهم ترین چالش‌ها افزود: ما دوروز جلسه‌ای را برگزار کردیم که نقاط ضعف و نفاط قوت در آن جلسه مورد بررسی قرار گرفت، در مورد چنین مسائلی بحث هماهنگی بین ارگان‌ها بسیار مهم است و باید در شرایط این چنینی هماهنگی بالا باشد؛ ما باید مانورهای مختلفی را انجام دهیم، در قسمت ایاب و ذهاب کمی برای جابجایی مجروحین مشکل داشتیم، در داروو لوازم مشکلی نداشتیم و یا پرسنلی که خانواده‌هاشان در شهرستان بودند نگرانی هایی داشتند و این قضابا در دوسه روز اول کمی ناهماهنگ پیش رفت که برطرف شد.
وی در ادامه درمورد بیمارستان‌های آسیب دیده گفت: حدود هفت بیمارستان ما چه مستقیم چه غیر مستقیم مورد اسیب قرار گرفت و درکرمانشاه یکی از بیمارستان‌های ما به صورت جدی آسیب دید و نقطه قوت انجایی بود که در رسانه‌ها به صورت سر بسته بازگو شد، ساعت سه صبح زمانی که به بیمارستان حمله شد بیماران را با کپسول اکسیژن به پارک نزدیک بیمارستان بردند تا پنج صبح که باز به بیمارستان بازگشتند، اگر طول می‌کشید و نیاز می‌شد قطعا به بیمارستان‌های دیگر منتقل می‌شدند و یا پهپادی که به بیمارستان سوختگی ما خورد با جابجایی بیمارستان خدمت رسانی طی سه چهار ساعت اتفاق افتاد و خدمات رسانی انجام شد.
وضعیت بیمارستان‌ها پس از حوادث اخیر و برنامه‌های آتی برای بازسازی
رضوی به تشریح وضعیت بیمارستان‌های آسیب‌دیده پرداخت و اظهار داشت: متأسفانه در جریان حوادث اخیر، برخی از مراکز درمانی مهم از جمله بیمارستان سوختگی مورد هدف قرار گرفتند. این اقدام نشان می‌دهد که هدف اصلی، ایجاد آسیب و تلفات انسانی بوده است.
وی افزود: بر اساس برآوردهای معاونت توسعه، بیمارستان فارابی کرمانشاه نیاز به نوسازی کامل دارد. همچنین برنامه‌ریزی‌هایی برای جایگزینی بخش‌های تخریب‌شده از جمله مرکز سوختگی در حال انجام است.
رضوی از راه‌اندازی مراکز تخصصی سوختگی در دانشگاه‌های علوم پزشکی خبر داد و تأکید کرد: این مراکز به زودی راه‌اندازی خواهند شد تا خدمات لازم را در اختیار آسیبدیدگان قرار دهند.
۵۷۵۰ مجروح درمان شدند
به گفته معاون درمان وزارت بهداشت، تشدید افسردگی و اختلالات روانی در میان بیماران زمینه‌دار و مردم عادی نگران‌کننده است و بررسی‌های کارشناسی در این زمینه آغاز شده است.
وی افزود: علائم آسیب روانی در چنین شرایطی موضوعی ثابت‌شده است و نیازمند مطالعات پیچیده برای اثبات نیست؛ اما تعیین وسعت این آسیب‌ها نیاز به بررسی‌های دقیق دارد. خوشبختانه مشاوران سلامت روان، روان‌پزشکان و متخصصان علوم اجتماعی برنامه‌های مداخله‌ای متعددی را به اجرا گذاشته‌اند.
وی همچنین بر اساس آمار رسمی تصریح کرد: تاکنون ۶۴ عمل جراحی مرتبط با مجروحان بحران اخیر انجام شده که بیشتر بیماران پس از آن مرخص شده‌اند. هم‌اکنون حدود ۱۷۰ مجروح در بیمارستان‌ها بستری هستند که از این تعداد، حدود ۷۰ تا ۷۵ نفر در وضعیت مراقبت‌های ویژه قرار دارند. تعداد کل مجروحان ثبت‌شده تا این لحظه ۵۷۵۰ نفر گزارش شده است که اکثراً تحت درمان قرار گرفته و مرخص شده‌اند.
رضوی در خصوص تأمین دارو و تجهیزات، معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به حمایت مالی سال گذشته از سوی مقام معظم رهبری، گفت: به لطف تأمین اعتبارات لازم، وزارت بهداشت توانست اقلام پزشکی و دارویی با عمر مفید بالا را به میزان کافی تهیه کند. در طول ۱۲ روز بحران، با کمبود خاصی در حوزه درمانی مواجه نبودیم و حتی نیاز به استفاده از ذخایر استراتژیک پیش نیامد.
وی تأکید کرد که در صورت تداوم شرایط بحرانی، ذخایر دارویی برای بازه‌های زمانی یک‌ماهه تا شش‌ماهه و حتی بیشتر پیش‌بینی شده‌اند.
وی افزود: در روزهای ابتدایی بحران، همزمان با اختلال در برخی خدمات شهری و هجوم مردم به پمپ‌بنزین‌ها، میزان مراجعه به مراکز درمانی و داروخانه‌ها کاهش یافت. با این حال، از روز سوم به بعد با پیگیری‌های سازمان غذا و دارو، روند عرضه دارو به حالت عادی بازگشت.
رضوی اذعان کرد: برخی داروخانه‌ها به دلایل مختلف فعالیت خود را متوقف کرده بودند که طبق اعلام این سازمان، دلایل تعطیلی آن‌ها بررسی و با موارد تخلف احتمالی برخورد خواهد شد. همچنین داروخانه‌های منتخب و شبانه‌روزی فعال نگه داشته شدند تا نیازهای فوری مردم پاسخ داده شود.
وضعیت خدمت‌رسانی به بیماران خاص و سرطانی
وی اذعان کرد: بیش از پنجاه درصد بیمارستان‌های ما فرسوده است و در ساخت بیمارستان‌های جدید، تمامی الزامات ایمنی از جمله استانداردهای آتش‌نشانی و مقاوت در برابر زلزله رعایت می‌شود، اما بازسازی کامل بیمارستان‌های قدیمی در کوتاه‌مدت ممکن نیست. هیچ کشوری نمی‌تواند یک‌باره صدها بیمارستان را تخلیه و نوسازی کند. با این حال، برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در حال انجام است و با تخصیص بودجه، پروژه‌ها به‌تدریج پیش خواهند رفت.
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به نقش مهم کادر درمان در بحران اخیر گفت: پرسنل درمانی، حتی با وجود طلب‌های چندماهه، بدون کوچک‌ترین اعتراضی در میدان بودند. برخی از پرستاران در طول چند روز بدون وقفه مشغول خدمت‌رسانی بودند. بسیاری از نیروها از تهران به شهرستان‌ها اعزام شدند و در شرایط سخت اقامتی، همچنان پای کار ماندند.
وی افزود: این ایثارگری محدود به کادر درمان نبود. اصناف، رانندگان و مردم نیز برای جابه‌جایی تجهیزات، امدادرسانی و همراهی با مجروحان نقش ایفا کردند. باید از این فداکاری‌ها قدردانی و آن را به‌درستی به جامعه منعکس کنیم.
وی تصریح کرد: پیشرفته‌ترین تجهیزات پزشکی بدون نیروی انسانی متعهد، بی‌اثر است. امروز اعتبار وزارت بهداشت، پرسنل خدوم آن است؛ از نگهبانان تا روسای بیمارستان‌ها. این سرمایه انسانی ارزشمند، ستون اصلی نظام سلامت کشور در بحران‌هاست.
رضوی درباره وضعیت خدمت‌رسانی به بیماران خاص و سرطانی تأکید کرد: خدمات درمانی به بیماران مزمن و خاص متوقف نشده و جابجایی بیماران به شهرهای امن با برنامه‌ریزی منسجم انجام گرفته است.
وی افزود: برخی از هموطنان، از جمله بیماران سرطانی و کودکانی که به شیر خشک نیاز داشتند، در روزهای ابتدایی با چالش‌هایی مواجه شدند اما با همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی میزبان، وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، نیازهای دارویی آن‌ها سریعاً تأمین شد.
رضوی در مورد فعالیت مداوم مراکز دیالیز در مناطق مختلف کشور توضیحاتی داد و گفت: در برخی نقاط، دیالیزها دچار اختلال موقت شدند اما با اعزام تیم‌های تخصصی برای تعمیر دستگاه‌ها و ارسال اقلام مصرفی، خدمات قطع نشد. در برخی مراکز، حتی شیفت‌ها به چهار شیفت در روز افزایش یافت تا هیچ بیماری از خدمات محروم نماند.
وی افزود: در استان سیستان و بلوچستان به دلیل اختلال در پروازها، بیماران تالاسمی برای یک روز با مشکل تأمین خون مواجه شدند. با این حال، به کمک دانشگاه‌های علوم پزشکی همجوار مانند کرمان و یزد و مشارکت مردم، این مشکل نیز به سرعت رفع شد.
معاون درمان وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در صورت تداوم بحران، برنامه‌ریزی لازم برای تداوم خدمات به بیماران خاص، سرطانی، دیالیزی و سایر گروه‌های حساس انجام شده است و تلاش می‌کنیم حتی با جابه‌جایی بیماران به نقاط امن، خدمات آن‌ها بدون وقفه ادامه یابد.
۱۰۶۰ شهید در حملات اسراییل به ایران
رضوی درباره تعداد شهدای ثبت‌شده گفت: تا این لحظه حدود هزار نفر است. البته ممکن است این عدد با اتمام مراحل آواربرداری و تعیین وضعیت مفقودین به‌صورت جزئی افزایش یابد و به حدود ۱۰۶۰ نفر برسد.
وی افزود: تمام مجروحان و جانبازان تحت درمان قرار گرفته‌اند و برای آن دسته که دچار قطع عضو یا آسیب‌های جدی جسمی شده‌اند، پرونده‌های حمایتی و تعیین درصد ایثارگری در بنیاد شهید تشکیل شده و در حال پیگیری است.
رضوی گفت: سازمان نظام پزشکی و گروه‌های دستیار تخصصی با تجربه موفق دوران کرونا اقدام به ایجاد اپلیکیشن ثبت‌نام داوطلبان درمانی کردند تا در صورت نیاز از این ظرفیت استفاده شود.
وی ادامه داد: حتی از خارج از کشور، پزشکان ایرانی مقیم با ما تماس گرفتند و آمادگی خود را برای حضور داوطلبانه در ایران اعلام کردند. برخی از این افراد از طریق رسانه‌های ماهواره‌ای در جریان بحران قرار گرفته و داوطلب خدمت‌رسانی شده بودند.
به گفته این مقام مسئول، با وجود پیشنهادات کمک‌رسانی از سوی داوطلبان داخلی و خارجی، ظرفیت بیمارستان‌ها و کادر درمان داخلی پاسخگوی نیازها بود و نیازی به اعزام نیروهای جدید احساس نشد. با این حال، اگر بحران ادامه‌دار می‌شد، نیروهای داوطلب آماده ورود به صحنه بودند.
حمله رژیم صهیونی به مراکز هسته‌ای بسیار غیر انسانی بود
رضوی در رابطه با انرژی هسته‌ای گفت: حمله رژیم صهیونی به مراکز هسته‌ای بسیار غیر انسانی بود و اکثر مراکز هسته‌ای از ابتدا اطرافشان خالی بودند و تنها دوجا بود که یدید پتاسیم نیاز داشت یکی بوشهر و یکی تهران؛ که مردم بوشهر به طور کامل آموزش دیده بودند و تنها در این دو شهر احتیاج به یدید پتاسیم کمی زیاد بوده است.
وی ادامه داد: در شهرهایی اعم از شیراز نیز اموزش‌هایی داده شده بود اما در این برهه که در صلح هستیم باید اموزش‌ها به تمام مردم داده شود و همچنین توسط رسانه‌ها شایعاتی در مورد اینکه همه باید یدید پتاسیم مصرف کنند و کشور دچار کمبود است نیز از بین رفت.
وی با اشاره به تجربیات جهانی گفت: حتی کشورهایی مانند آمریکا نیز برای هر ایالت در مواجهه با بحران‌هایی چون زلزله یا آتش‌سوزی شاخص تاب‌آوری تعریف کرده‌اند. این موضوع تنها دغدغه ما نیست بلکه مسئله‌ای استراتژیک در سطح بین‌المللی است.
معاون درمان وزارت بهداشت افزود: ما می‌دانستیم در حوزه نیروی انسانی مشکلی نخواهیم داشت زیرا کادر درمانی باتجربه و نیروهای داوطلب آموزش‌دیده در اختیار داریم. در حوزه دارو و تجهیزات نیز ذخایر استراتژیک ما برای حداقل سه ماه و تا یک سال آینده پیش‌بینی شده است.
رضوی تأکید کرد: در جریان بحران اخیر نه‌تنها از ذخایر استراتژیک استفاده نشد بلکه سازمان غذا و دارو با وجود بسته بودن مسیرهای هوایی، از مسیرهای زمینی اقدام به واردات دارو و تجهیزات مورد نیاز کرد و مصرف روزانه بلافاصله جایگزین می‌شد. این یعنی کشور متکی صرف به انبارهای استراتژیک نیست.
وی گفت: تخصیص‌های لازم از سوی سازمان برنامه و بودجه، بیمه‌ها و دیگر نهادهای مرتبط صورت گرفته و حتی در مواردی بیش از سقف مصوب پشتیبانی انجام شده است.
رضوی افزود: در حوزه تأمین دارو برای بیماران مزمن نظیر دیابتی‌ها و بیماران قلبی، مسیرهای جایگزین تأمین دارو تعریف شده و در صورت تداوم بحران، اختلالی در خدمت‌رسانی به این بیماران ایجاد نخواهد شد.
آمار شهدای کادر درمان
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به جان‌فشانی کادر درمان و نیروهای امدادی در جریان حملات اخیر اعلام کرد: متأسفانه در این حوادث، بیش از ۱۰ نفر مجروح و دو نفر شهید شدند. در حوزه هلال احمر نیز شهادت امدادگران و از بین رفتن آمبولانس‌ها گزارش شده است.
وی افزود: در میان شهدای حوزه سلامت، چندین پزشک متخصص از جمله متخصص زنان، متخصص کودکان و دندان‌پزشک حضور داشتند که در حین انجام خدمت جان خود را از دست دادند. همچنین شماری از دستیاران تخصصی نیز در جریان امدادرسانی دچار سانحه شدند.
رضوی با اشاره به نقش کلیدی نیروهای پیش‌بیمارستانی ادامه داد: امدادگران اورژانس در شرایطی بسیار دشوار به خدمت‌رسانی مشغول بودند. در برخی نقاط، در حالی‌که هنوز حمله به‌طور کامل پایان نیافته بود و امکان حمله دوم وجود داشت، نیروهای اورژانس همچنان در محل باقی مانده بودند تا به مجروحان کمک کنند.
وی اضافه کرد: ارتباط مستقیم ما با اورژانس تهران و دیگر مراکز برقرار بود و نگرانی‌هایی جدی درباره سلامت پرسنل وجود داشت، چرا که گاهی در فاصله زمانی چند دقیقه‌ای، مجدداً منطقه هدف حمله قرار می‌گرفت. در این شرایط، پرسنل پیش‌بیمارستانی بدون توجه به خطر، به محل حادثه بازمی‌گشتند و خدمات اورژانسی ارائه می‌دادند.
به گفته معاون درمان وزارت بهداشت تعدادی از نیروهای امدادی در اثر موج انفجار و اصابت مستقیم دچار آسیب‌های جدی شدند و برخی نیز نیاز به بستری فوری پیدا کردند. با این وجود، روحیه فداکاری و مسئولیت‌پذیری در بین این نیروها چشمگیر و قابل تقدیر بود.
وی تأکید کرد: تمامی پرسنل وزارت بهداشت امانت مردم نزد مدیران هستند و تلاش می‌شود که در بحران‌ها، ضمن حفظ سلامت آن‌ها، امکان خدمت‌رسانی ایمن و مؤثر فراهم شود؛ اما در صحنه بحران، برخی تصمیم‌گیری‌ها از اختیار خارج است و ایثارگری این افراد تحسین‌برانگیز است.
