به گزارش آژانس خبری تبریزمن صنف ناشران و کتاب فروشان همواره در معرض آسیب بودهاند؛ چراکه جایگیری کتاب در سبد خانوادهها، افزون بر فرهنگسازی به وضعیت مطلوب اقتصادی نیز وابسته است، با این حال فعالان این حوزه نیز با شیوع اپیدمی کرونا در وضعیت نامناسبی قرار گرفته اند. به سراغ داوود نیکسرشت، مدیر کتابسرای آفتاب و بابک مینقی، مدیر برند فرهنگی کیرپی رفته ایم تا وضعیت صنعت نشر و کتاب در تبریز را از این دو فعال حوزه کتاب جویا شویم:
بازار فروش کتاب قبل از کرونا نیز ورشکسته بود!
داوود نیک سرشت کتاب فروش تبریزی در مورد وضعیت کلی صنف کتابفروشان گفت: خیلی از شغل ها به دلیل تبعات اقتصادی ناشی از اپیدمی کرونا در جامعه از بین رفته و یا درآمدشان خیلی پایین آمده است. با توجه به جایگاه خاص کتاب و کتابفروشی ها در جوامع شهری و نقش این نهاد در افزایش سطح فرهنگی و آگاهی عمومی، حمایت متولیان نهادهای فرهنگی الزامی است.
وی ادامه داد: بازار فروش کتاب قبل از کرونا نیز ورشکسته بود و کرونا نیز تیر خلاصی بر بازار کتابفروشی در تبریز شد تا با تعطیلی مدارس، آموزشگاه ها و دانشگاه ها اثر منفی خود بر کسب و کار ما را داشته باشد.
به سمت فروش مجازی می رویم
نیک سرشت در ادامه به نقش دنیای مجازی در فروش و عرضه کتاب پرداخت و اضافه کرد: با شروع اپیدمی کرونا، بزرگترین روزنامه کاغذی جهان در ژاپن از بین می روند و همچنین میلیون شغل دیگر نابود می شود. ما هم چه بخواهیم و چه نخواهیم برای ادامه زندگی مجبوریم با شرایط جدید آشنا شویم. به شخصه؛ ترجیه می دادم کسب و کارمان به صورت سنتی باقی می ماند. چون بالاخره سال های سال به همین شیوه و در تعامل با مشتری ها به کسب و کارمان مشغول بوده ایم. اما با توجه سو گرفتن کسب و کار ها به سمت دنیای دیجیتال، برای فروش کتاب باید با شیوه جدید کسب و کار مجازی تتبیق پیدا کنیم و برای کسب موفقیت باید خودمان را با شرایط جدید وقف دهیم.
کتاب فروش تبریزی، آمار پرفروش ترین کتاب ها در تبریز را تشریح کرد و افزود: از نظر حجم، کتاب های درسی و کمک درسی بیشترین فروش را دارد. یعنی نزدیک به ٧۰ درصد فروش کلی ما را در بر می گیرد. کتاب های عمومی یا کتاب های آموزشی، مثل آموزش زبان در رتبه دوم قرار دارند.
طرح تشویقی معافیت مالیاتی شامل حال کتاب فروشان تبریز نمی شود
داوود نیک سرشت در رابطه با حمایت نهاد های فرهنگی از صنف کتاب فروشان بیان کرد: خوشبختانه از سال های گذشته مسئولین تا حدودی حمایت کرده اند. از جمله برگزاری نمایشگاه های کتاب و طرح های تابستانه و پاییزی از طرف وزارت ارشاد و فرهنگ از جمله این حمایت ها می باشد. اما در بحث مالیات در سطح استان ها سلیقه ای برخورد می کنند. مثلا در شهر مشهد کتابفروشی ها از امسال معاف از مالیات می شوند و یا بعضی استان ها از ناشران مالیات نمی گیرند. تقاضا داریم در استان ما نیز مسئولین متولی مساعدت کنند و در یک اقدام تشویقی و فرهنگی مالیات را از کتاب فروشی ها و ناشران آذربایجانی حذف کنند.
نیک سرشت به نقش و جایگاه کتاب در شکوفایی جوامع پرداخت و اشاره کرد: جوامعی که فرهنگ کتاب خوانی در آنها وجود داشته در زمینه صنعت، اخلاقیات و قانون پیشرو بوده اند. با خواندن هر کتاب ما درواقع با زندگی و تجریات افراد دیگر آشنا می شویم و از طرفی هم چون تعداد کتاب ها زیاد و متنوع می باشد، باید در انتخاب کتاب دقت داشته باشیم. به قول “صمد بهرنگی” درست است که هر کتاب ارزش یک بار خواندن را دارد ولی ما وقت لازم برای این کار را نداریم و در انتخاب و خواندن کتاب باید دقت به خرج دهیم و سعی کنیم در یک حوزه تخصصی مطالعه کنیم و بهترین، مرجع ترین و مطرح ترین کتاب را انتخاب کنیم.
صنعت نشر در وضعیت بحرانی قرار دارد
بابک مینقی، مدیر برند فرهنگی کیرپی در رابطه با وضعیت صنعت نشر و کتاب در تبریز گفت: متاسفانه وضعیت صنعت نشر در تبریز همانند سایر بخشهای فرهنگی و اقتصادی متاثر از سیاستهای دولت وضعیت مطلوبی ندارد. به صورت کلی میتوان گفت که در موضوع انتشار کتاب و نشریات ما با یک بحران عمیق مواجه هستیم.
توقف فعالیت برخی ناشران بدلیل رکود اقتصادی
بابک مینقی، چالش های ناشران تبریزی در شرایط کرونا را تشریح کرد و افزود: بر خلاف سایر کشورها که در دورهی کرونا برخی شاخصههای آن از جمله فروش و مطالعه کتاب افزایش یافت. رکود موجود در این صنعت در ایران و تبریز عمیقتر شد. به طوری که بسیاری از ناشران فعالیتهای فرهنگی خود را به خاطر شرایط کرونایی و شرایط بد اقتصادی متوقف کردهاند.
۹۰ درصد سوبسید های دولتی به دست ناشران واقعی نمیرسد
ناشر تبریزی طرح های دولت برای حمایت از ناشران را کافی و مفید ندانسته و عنوان کرد: در طول دهه های گذشته حمایت و رانتهای دولتی موجب ورشکستگی بیشتر این صنعت شده. بر خلاف بسیاری که معتقد هستند دولت باید در این زمینه بیشتر حمایت داشته باشد. من اعتقاد دارم که باید جلوی تمامی سوبسیدهای دولتی در زمینه کاغذ و کتاب متوقف شود. چون ۹۰ درصد این سوبسید به دست ناشران واقعی نمیرسد. و ما با پدیدهی کار چاق کنی در صنعت نشر مواجه هستیم. انتشارات هایی که با استفاده از سوبسید و رانت دولتی فعالیت غیر واقعی دارند. و موجب بحران در بازار کاغذ و کتاب شدهاند.
وی اضافه کرد: در این زمینه میتوان فاکتهای فراوانی بیان کرد. برای مثال در یک نمونه تعداد ناشران در کشور آمریکا کمتر از ۷۰۰ ناشر است و این تعداد فقط در استان آذربایجان شرقی در حدود ۱۰۰۰ ناشر و در مجموع در ایران بیش از ۲۰.۰۰۰ هزار ناشر فعالیت دارند. در حالی سیاستهای دولت باید در جهت تجمیع صنایع و واحدهای کوچک به واحدهای بزرگ و پر قدرت باشد.
مدیر برند فرهنگی کیرپی در مورد سهم فروش مجازی در این انتشارات عنوان کرد: فروش مجازی بخش بسیار کمی از فروش موسسه کیرپی را به خود اختصاص داده. البته همیشه در بازار مجازی تقاضا وجود داشته و انتشارات کیرپی تلاش دارد سهم خود را در این بازار پر رونق افزایش دهد. انتشار کتابهای صوتی و کتابپیدیاف هم بخشی از فعالیتهای موسسه کیرپی بوده که مورد توجه مردم قرار گرفته است.
مینقی در پایان در رابطه با موضوع معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان بیان کرد: متاسفانه این موضوع در شهر تبریز فقط شامل ناشران شده و ادارهی امور مالیالتی مثر برای اخذ مالیات از کتابفروشان است و علارغم پیگیریهای صورت گرفته تا کنون کتابفروشان نتیجه مطلوبی از موضوع نگرفتهاند. در مورد موضوع مالیات هم بهتر است این موضوع به شکل مالیات بر ارزش افزوده پیگیری شود. و تمامی واحدهای تولیدی و انتشاراتی یک بار برای همیشه از موضوع مالیات معاف باشند.
منبع: آذر انجمن