به گزارش تبریزمن، سعید محمد، مشاور فرمانده سپاه پاسداران و فرمانده سابق قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا که داوطلب کاندیداتوری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران است در گفتوگوی اختصاصی با خبرگزاری «آناتولی» به تشریح برنامهها و اهدافش در انتخابات پرداخت.
محمد در سیاست خارجی ایران به ویژه رابطه با ترکیه معتقد است «موضوعات کاری بین دو کشور زیاد است اما تا به حال کسی متولی به ثمر رساندن آنها نبوده است».
گزیده این مصاحبه را در ادامه میخوانید:
آناتولی: چه برنامه ویژهای برای ارتباط با همسایگان دارید؟
سعید محمد: ما باید سبد دیپلماسیمان را متنوع کنیم. شاهد هستید که ایران در ۸ سال گذشته بیشترین انرژیاش را برای مذاکره با ۱+۵ گذاشت. البته این را نفی نمیکنم. با آنها هم باید مذاکره میکردیم و اعتماد سازی دو طرفه باید اتفاق میافتاد. ولی اینکه تمام ظرفیت را گذاشتیم در سبد ۱+۵ اشتباه بزرگی بود. چون یک آدم نادانی مثل ترامپ آمد و زد زیر میز و همه را بر باد داد و سفره مردم ما گروگان مذاکرات برجام شد. اقتصاد ایران شرطی شد. همین الان هم همه منتظرند ببینند در برجام چه خواهد شد در حالیکه ما معتقدیم سبد دیپلماسیمان باید با رویکرد همسایگان متنوع باشد. بعد بین شرق و غرب ایجاد توازن کنیم. ما باید همانقدر که به غرب بها دادیم و با آنها مذاکره شد، بیشتر از ظرفیت شرق استفاده کنیم. باید رابطهمان را با روسیه، چین، هندوستان و ۱۵ کشور همسایه توسعه دهیم و دیپلماسیمان را به سمت دیپلماسی اقتصادی ببریم. صرف نگاه امنیتی و نظامیدرست نیست.
متاسفانه امروز ایران با برخی از کشورهای همسایه دچار یکسری مشکلات است. اینها مسائل حادی نیست و قابل حل است. مثلا با یک کشور همسایه درباره گاز مشکل پیدا کردیم، با دیگری در خصوص برق؛ به نظر من اینها قابلیت حل شدن دارد چرا که کشورهای منطقه مکمل هم هستند. هر کدام ظرفیتهایی دارند و میتوانند آنها را به اشتراک بگذارند و با یک همافزایی باعث برقراری امنیت نیز میشود. در حقیقت اگر کشورهای منطقه باور داشته باشند همه ما در یک کشتی نشستهایم که اگر سوراخ شود همهمان آسیب میبینیم، این مساله باعث میشود دیدگاهها باهم نزدیک شود.
آناتولی: اگر رئیس دولت شوید برنامه ویژهای برای ارتباط با ترکیه خواهید داشت؟
سعید محمد: ترکیه کشور دوست و همسو با ایران است. ما قرابت فرهنگی هم با این کشور داریم. ما اگر روابط بین دو ملت را تسهیل کنیم و از ظرفیتهای بین دو کشور استفاده کنیم به نفع همهمان خواهد بود. اینطور که من میدانم ترکیه هم به افزایش سطح همکاریها تمایل دارد. این مسائل نیاز به برنامه ریزی دارد. به عنوان مثال در حوزه ترانزیت هر دو کشور میتوانند همکاری خوبی ایجاد کنند. در حوزه گردشگری هر دو کشور ظرفیتهای خوبی دارند. اقتصاد ترکیه از گردشگری اداره میشود و ایران هم میتواند از ظرفیت ویژه این کشور استفاده کند. البته کرونا هم باعث آسیبهای جدی شده است. نگرانی از کرونا که کاهش پیدا کند گردشگری هر دو کشور را باید فعال کنیم.
در بخش انرژی هم دو کشور به شدت میتوانند باهم همکاری کنند. اخیرا هم ترکیه در دریای سیاه منابع خوب انرژی پیدا کرده و ما میتوانیم روی بحث توسعه و صدور خدمات مهندسی کمک کنیم. البته چند پرونده مشترک در منطقه هست که روی ایران و ترکیه اثر گذاشته است. با همفکری و همراهی این پروندهها قابل حل است؛ یکی مساله سوریه به خصوص شمال آن و مشکلاتی که در شمال عراق به وجود آمده است. همچنین در مقابله با تروریسم، بازسازی سوریه و عراق دو کشور میتوانند همکاری کنند. در برقراری صلح و ثبات در افغانستان میتوانند نقش آفرین باشند. در پرونده یمن، فلسطین و نیروهای مقاومت دیدگاههای دو کشور خیلی به هم نزدیک است.
دو کشور میتوانند در وحدت بین مذاهب تعامل بالایی داشته باشند. نظام سلطه دنبال این است که بین شیعه و سنی اختلافاتی را ایجاد کند در صورتیکه این دو مذهب در کنار یکدیگر میتوانند زندگی مسالمت آمیز داشته باشند.
همچنین من به دنبال این خواهم بود که بانک مشترک بین ایران و ترکیه راه اندازی شود تا با ارزهای رایج دو کشور معاملاتمان را انجام دهیم. خدمات و سرویس به تجار دهیم. وزارت خارجه ما باید روی این موضوع کار کند. من سفیر ایران در ترکیه را به نسبت تعداد قراردادهای تجاری که منعقد کرده، ارزیابی خواهم کرد. برای همه سفرا این مساله را طراحی کردم.
موضوعات کاری بین دو کشور زیاد است اما تا به حال کسی متولی به ثمر رساندن آنها نبوده است.
آناتولی: همانطور که گفتید در حوزه گردشگری دو کشور میتوانند همکاریهای زیادی داشته باشند. البته در سالهای گذاشته سرمایهگذاران ترک بسیار مشتاق این بودند که در ایران هتل و یا هتل بیمارستان بسازند اما علی رغم پیگیریهایی که انجام شد، این مهم اتفاق نیفتاد. به نظر میرسد در این حوزه ایران ترکیه را رقیب خودش میداند و نمیخواهد سرمایه گذاران ترک وارد این حوزه شوند. نظر شما چیست؟
سعید محمد: من راجع به نظام گردشگری ایران و ترکیه مطالعه داشتم. امکانات گردشگری ایران خیلی خوب و گسترده است ولی زیرساختهای لازم برای گردشگری را نداریم. ما نیاز به یک تحول ساختاری در نظام گردشگری داریم. سعی میکنیم این مسائل را حل کنیم اما در کنار آن محدودیتی هم نداریم. اگر کسی علاقمند به سرمایهگذاری در کشور ما به خصوص بخش گردشگری باشد، من خودم همه راهها را برایش باز میکنم.
علاوه برگردشگری، ترکیه در توریسم درمانی هم خیلی متبحر است و این را میبینیم. در این حوزه هم میتوانیم همکاری مشترکی داشته باشیم.
آناتولی: گروه دیگری که شاید احساس کنند کمتر دیده شدند، اقوام و اقلیتهای مذهبی و اهل تسنن هستند. شما چه نگاهی به این موضوع دارید؟
سعید محمد: حدود ۱۲۰ هزار نفر از ادیان دیگر در ایران داریم. از افراد شایسته این ادیان باید در تمام سطوح استفاده شود. در بین اقوام ما گاهی مشکلاتی به وجود میآید که منشاء آن بیرون مرزها و برای تفرقه افکنی است ولی اقوام در کنار هم رابطه خوبی دارند و ما هم سعی میکنیم به جای امنیتی سازی از این تکثر حداکثر استفاده را بکنیم. در بحث بین شیعه و سنی برخی با بدسلیقگی با آن برخورد میکنند. اصلا بحث امنیتی نیست. عزیزان اهل سنت باید یک زندگی مسالمت آمیز در کنار اهل تشیع داشته باشند. از نظر من اهل سنت باید بتوانند بیایند و در جایگاههای مختلف براساس شایسته سالاری قرار بگیرند. ما مبنا را شایسته سالاری میگذاریم چرا که همه هموطنان ما هستند.