اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی دارای دو هدف عمده‌اند: رونق اقتصادی روستاها، و معرفی زیست بومی. تقریبا هر شهر و روستایی دارای آداب و سُننی‌اند که محل کسب و کار هم شده است. درآمد ملی این صنعت گردشگری قابل انکار نیست و چند سالی‌ست که در ایران نیز رواج یافته و شهرهایی مثل اصفهان، کرمان، گیلان، مازندران، و غیره پیشرو شده‌اند. اما مفهوم درست بوم چیست؟ استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و طبیعی هر محل یا بوم. برای این منظور، باید ساختار هر محل نگه‌داری بشود. هر نوع تغییر در ساختار سنتی ضربه‌ی جبران ناپذیر به اقتصاد بوم‌گردی و ملی‌ست. خانه‌های بومی که مردم سال‌ها در آن زیسته‌اند، برای جذب گردش‌گر اهمیت فراوان دارد. بنابر این، اولویت صنعت بوم‌گردی در سه نکته نهفته است: اول، خانه‌ها باید حفظ، محکم کاری و بهداشتی بشوند. دوم، آثار باستانی قابل دیدن، و یا طبیعت بکر و متفاوتی داشته باشند. سوم، برخورد شایسته و بایسته با مسافرین صورت بگیرد. این مسافرین از مناطق با آداب و سنن متفاوت هستند که لزوما شناختی از هویت فرهنگی و سنتی محل ندارند. پس، در اولویت نخست، حفظ حریم اجتماعی آنان باید رعایت بشود. در شهرهای یاد شده در بالا، این سه نکته کم و بیش رعایت شده است و لذا از درآمد قابل توجهی برخوردار می‌شوند که خود موجب افزایش بهبود در ارائه‌ی خدمات شده. و علاوه بر این، موجب معرفی محل برای گردش‌گران داخلی و خارجی شده است. اما در استان ما، با فهم نادرست از صنعت بوم‌گردی، غیر از هتل صخره‌ای کندوان، چیزی با این عنوان وجود ندارد و بنابراین، هیچ درآمدی از محل گردشگری حاصل نمی‌شود. از آن جایی که کارشناسان گردشگری ما هیچ آشنایی با این صنعت ندارند، مردم روستاها از جذب گردش‌گر عاجز مانده و موجب انزوای بیش از پیش‌شان شده است. هر آن چه به اسم اقامت‌گاه بوم‌گردی در روستاهای استان احداث می‌شود خارج از تعریف بوم‌گردی‌ست و از این رو، در جذب گردش‌گر ناکام می‌مانند و سرمایه‌ی آنان تولید ثروت نمی‌کند.
پس چه می‌توان کرد؟
احداث بوم‌گردی به نام “دند” که در پشت عینالی قرار گرفته دارای هیچ مزیت گردشگری نیست. و علاوه بر این، احداث این محل توسط دولت یکی از شاه‌کارهای کارشناسان و مدیران گردشگری ماست که از جیب مردم هزینه شده و هرگز سودی حاصل نخواهد کرد. با این سطح از اطلاعات، هرگز امیدی به رونق گردشگری در استان نیست. بوم‌گردی دند نمادی از ناآشنایی مدیران ما از صنعت گردش‌گری‌ست. به جای حمایت از بومی‌های مثلا قره‌داغ یا اماکن تاریخی و طبیعی برای سرمایه‌گذاری در احداث اقامت‌گاه‌ها، از جیب مردم مایه گذاشته‌اند. این خود مردم‌اند که باید بوم زیست خود را مرتب و آماده‌ی گردش‌گران بکنند نه دولت. دولت هرگز توانایی خدمات رفاهی و گردشگری را ندارد.
با این اوضاع، فقط یک راه به نظر می‌رسد: افراد آگاه به صنعت گردشگری جذب و برای آموزش و تعریف درست این صنعت به کار گرفته بشوند. مردم بومی باید مفهوم درست گردشگری را بشنوند تا در معاش خود کوشش بکنند. وگرنه، با کارشناسان موجود و با حقوق دولتی هرگز چنین امری میسر نخواهد شد. چنان که در این همه مدت میسر نشده.
تصاویر: اقامت‌گاه “انار عقدا” در روستای عقدا از استان کرمان، یکی از بی‌شمار اقامت‌گاه‌هایی‌ست که با امکانات موجود و با حفظ و حراست از تاریخ بنا توسط زوج جوان احداث گردیده و در اختیار گردش‌گران قرار گرفته است. رفتار خوب و خدمات مناسب این زوج، گردش‌گران را غافل‌گیر می‌سازد تا برنامه‌ی دیگری برای سفر به این محل بچینند. با وجود گردش‌گران زیاد، در فکر احداث یک اقامت‌گاه دیگراند. با این اوضاع، روستای عقدا به یک محل گردشگری بدل شده است.
