به گزارش خبرنگار مهر، سعید نمکی وزیر بهداشت در یازدهمین نشست گفت‌وگوی هفته که باهدف ایجاد ارتباط و تعامل دوسویه بین وزارت آموزش‌وپرورش و دستگاه های مختلف کشور و با موضوع گفتگو بر محور تحول که با حضور وزیر آموزش و پرورش، اعضای شورای معاونان، مدیران کل آموزش و پرورش استان و روسای ۷۶۰ منطقه آموزش و پرورش کشور صبح امروز برگزار شد، بیان کرد: خیلی دوست داشتم زودتر از اینها در این جلسات حضور پیدا کنم اما روزگار سختی را می گذرانم و روز و شب های پر زحمتی است و امیدوارم با توکل به خدا و آبروی اولیا و انبیا کمک کند تا بتوانیم سرافراز از این امواج سهمگین عبور کنیم. ن
وی ادامه داد: عزیزانی در جلسه حضور دارند که نگاه من را به حوزه آموزش و پرورش در زمانی که در سازمان برنامه و بودجه بودم می دانند و در آن دوره آنچه در توان داشتم برای حمایت از این دستگاه بسیار مهم به کار گرفتم. اعتقاد من بر این است که در ادبیات امروز توسعه انسان ابزار توسعه نیست. انسان توسعه یافته هدف غایی توسعه است و این انسان توسعه یافته شاکله اصلی شخصیتش به سمت توسعه یافتگی از همان کودکی است و مهمترین برش شکل گیری شخصیت کودک بعد از خانواده در مدرسه است. داگلاس نورس که یکی از تئورسین‌های تربیت و توسعه در جهان است و برنده جایزه نوبل در سال ۱۹۹۳، می‌گوید اگر خواستید ببینید مملکتی به سمت توسعه یافتگی می‌رود یا خیر، به اتوبان‌ها و خیابان‌ها و کارخانه ها و معادنش را نبینید بلکه بروید و مدارسش را ببینید که چقدر در آن مدرسه ها بچه‌هایی با روح های جست‌وجوگر روی نیمکت‌ها نشستند و چقدر معلم‌های آماده برای پاسخگویی به این مطالبات جست‌وجوگرانه بچه ها در مدارس حضور دارند. او می‌گوید سرمایه‌های ملی شما روی نیمکت مدارس نشستند.
سرمایه گذاری در آموزش و پرورش پربازده است
نمکی ادامه داد: من همواره معتقد بودم هزینه نیست آنچه در آموزش و پرورش خرج می‌کنیم بلکه یک سرمایه گذاری پاسخ دهنده و پر بازده ملی است. یادشان هست دوستان وقتی در سازمان برنامه و بودجه بودم وقتی صحبت از آسیب های اجتماعی شد عرض کردم که خیلی دیر به سراغ آسیب اجتماعی می‌روید مقابله با آسیب اجتماعی را باید از مدرسه شروع کرد و این طرح نماد یا پیشگیری از آسیب های اجتماعی مدرسه محور اندیشه‌ای بود که ما در آنجا با یک کار گسترده بین بخشی شروع کردیم و دکتر حمید. هم در اکثر جلسات ما حضور داشت.
وی ادامه داد: این جوانی که معتاد شده و دوران رسیدگی به او را با غفلت گذراندیم ایام بسیار مهم را فراموش کردیم دیگر بازگشت به ایام پاکیزگی سخت و بعضاً غیر ممکن است. من معتقدم مدرسه جایگاه بسیار مهمی است برای همه ابعاد در نظام سلامت.
نیازمند بازنگری در همه ابعاد تربیتی و آموزشی در مدرسه هستیم
وی افزود: ما نیازمند یک بازنگری در همه ابعاد تربیتی، آموزشی و پرورشی در مدرسه هستیم. من گام‌های بسیار بلند و زیبایی که وزیر آموزش و پرورش برداشتند را می‌ستایم. همین کاری که در توسعه زیرساخت‌های مجازی برای دسترسی عادلانه دانش‌آموزان کشور به راهکارها و مکانسیم های مورد نیاز تعلیم و تربیت پیمودند کار بسیار بزرگی است. اوایل که در دولت طرح را می آوردند خیلی ها به عنوان ظرفیت به آن نگاه نمی کردند اما خودشان مستحضر هستند که اولین کسی که به عنوان ظرفیت بنیادین یک زیرساخت به موضوع نگاه می‌کرد و ایشان را تحسین می‌کرد من بودم.
وی ادامه داد: آنچه ما در آموزش و پرورش در سال‌های گذشته رفتیم چیزی به عنوان آموزش انجام ندادیم. ما یک حرکتی که به قول فرنگی‌ها “پر کردن حافظه دانش‌آموز از اعداد و ارقام بسیار سنگین است” را در روزهای اول داشتیم. بحث مهم امروز دنیا جامعه محور کردن آموزش و تربیت است. در دنیای پیشرفته روزهای اول بچه‌ها را می بردند تا با محورهای اجتماعی آشنا کنند مثل اینکه پلیس راهنمایی چه کار می کند یا پارلمان چطور برای مردم تصمیم می گیرد. اما و ما روزهای اول اعداد و ارقام بسیار خشن را در ذهن بچه می کاریم و همه می روند در المپیادها در انتها هم آنها را دودستی تقدیم کشورهایی می‌کنیم که بانک ژنتیک خوب کشورهای دنیا را جمع می‌کنند.
انزوا درون خانواده ها یک خطر جدی است
نمکی گفت: من معتقدم ما واقعاً باید یک تحول بنیادین در عرصه آموزش ابتدایی کشور دنبال کنیم و این جامعه محور کردن و اینکه بچه ها را با مسائل اجتماعی بیشتر آشنا شوند از رسالت‌های ما است. بویژه امروز که انزوا در زندگی شهری در آپارتمان های کوچک را شاهدیم و بعد و موبایل و شبکه‌های مجازی بر آن دامن زده است. یک روزی می گفتند تلفن وقتی اختراع شد آدمها را به هم نزدیک کرد اما امروز تلفن های دستی آدم ها را از هم دور کرده است. اعضای خانواده با هم هستند ولی از هم جدا هستند و درون خانواده هم بچه در خانه به مرور با رفتار پدر و مادر به در انزوا در این دنیای پیچیده خودش را غرق می‌شود. امروز روزی است که ما به تربیت کودکان به عنوان بحث جدی در جامعه محورکردن دیدگاهها باید تلاش کنیم. متاسفانه این انزوا یکی از خطرهای جدی است که همه سنین را دارد تهدید می کند.
وزیر بهداشت اظهار کرد: من عاشق ادبیات توسعه هستم و دوست دارم مسائل را کلی تر ببینم و معتقدم اگر قرار است روزی اتفاقی بیفتد و تحول بنیادین آغاز شود، آن مقطع بازتاب های گسترده در نظام های کشور دارد و همواره معتقد بودم دیدگاه هایی را تقویت کنم که موافق سرمایه گذاری در آموزش و پرورش هستند. سال‌هایی که در سازمان برنامه و بودجه بودم سعی کردم بیشترین تخصیص‌ها را برای آموزش و پرورش قائل شوم و در بحث نوسازی مدارس حتی تخصیص ۱۱۰ درصدی دادم و اولین سالی بود که این اتفاق افتاد تا بتوانیم در روزهای بحرانی سخت بتوانیم یک تحرکی در زیرساخت آموزش و پرورش مملکت ایجاد کنیم. ظرفیت خیرین را هم فعال کردیم. البته معتقد بودم مدارس تک کلاسه و دو کلاسه را به مجتمع های جان دار تر تبدیل کنیم که این مساله متاسفانه دنبال نشد.
دعا می کردم دوباره به دام وزارت بهداشت نیفتم
وی با اشاره به اینکه به حوزه تخصصی خودمان که نظام سلامت است بازگردیم، بیان کرد: ۳۰ سال پیش در ۲۲ کشور شرق مدیترانه ما اول شدیم و شاید همین تاریخچه بود که باز من را به دام این مجموعه انداخت و شاید مشیت الهی بود که در این روزهای سخت بنده به عنوان یک سرباز این رسالت را به دوش بکشم چون هر بار از مقابل وزارت بهداشت رد می‌شدم می‌گفتم خدایا من را به هر دامی می‌اندازی بینداز ولی به دام اینجا نیانداز. زمانی هم که دکتر هاشمی می‌خواستند از وزارتخانه بروند به ایشان گفتم من در طول زندگی تنها دست پدرم را بوسیدم ولی حاضرم دست تو را ببوسم که بمانی و من به این تله نیفتم؛ البته این را هم نمی دانستم که سیل و زلزله و کرونا و…هم در پیش است. شاید خداوند ماموریت هایی را به دوش یک عده در شرایطی می گذارد و من همواره راضی ام به رضایت پروردگار امیدم این است و کاری برای مردم کنم و همچنین شرمنده خون شهدا نشوم.
در اوج کرونا پوشش بالای ۹۷ درصد واکسیناسیون را حفظ کردیم
نمکی گفت: ما زمانیکه در ۲۲ کشور مدیترانه شرقی اول شدیم، با چند کار اساسی که کردیم این رخ داد. یکی با پوشش خانه های درمانی و واکسیناسیون گسترده مایع درمانی خوراکی و تغذیه با شیر مادر. امروز هم در اوج کرونا ما پوشش بالای ۹۷ درصد واکسیناسیون را حفظ کردیم و مراقبت از زنان باردار را در پوشش عالی نگه داشتیم و این از افتخارات به خاطر زیرساخت هایی است که پیشتر ایجاد کردیم که حتی در در دورترین جاها خانه بهداشت داریم. این دست آورد بزرگ که شاخص مرگ کودکان زیر یک سال به ازای هر هزار تولد زنده و مرگ زنان به دلیل عوارض بارداری و زایمان در هر ۱۰۰ هزار زایمان و باداری را کاهش دادیم را با همین حرکت‌ها انجام دادیم.
به دام بیماری های غیرواگیردار افتاده ایم
وی با بیان اینکه گذشته با امروز یک تفاوتی کرده است، بیان کرد: ما در گذشته واکسن را خودمان می‌آوردیم و زنجیزه سرد را خودمان تامی ن می کردیم و خیلی از ابعاد وابسته به وزارت بهداشت بود؛ گرچه جهاد جاده کشید، برق به روستا رفت، تلویوزین رفت و آگاهی مردم بالا رفت و یخچال آمد و مردم در یخچال غذا را نگه داشتند و حرکت توسعه در سایر ابعاد هم به ما کمک کرد، اما عمده ترین بخش را ما در وزارت بهداشت به عهده داشتیم و خیلی همکاری بین بخشی موثر نبود. اما امروز عوامل مرگ و میر و خطر به شدت متفاوت از گذشته است. امروز فشارخون بالا، بیماری دیابت و سکته های قلبی و مغزی، سرطان ها و … عامل بسیاری از مرگ و میرها است. که ما خیلی نقشی در جلوگیری از آنها نداریم و این مساله به شیوه زیست مردم بر می گردد. ما سالی ۳۸۰ هزار مرگ داریم که از این تعداد ۳۱۳ هزارتای آن به دلیل به بیماری های غیرواگیر است و من این افتخار را دارم که ۳۰ سال پیش این دورنما را دیدم که روزی از تله بیماری‌های واگیر مثل مالاریا درمی آییم و به سیاه چاله بیماری غیرواگیر می‌افتیم و آن روز اداره کل بیماری غیرواگیر را ایجاد کردم. بعد ما اندیشمندان آن را تعطیل کردند و دوباره با توصیه ما شکل گرفت. در تصادفات و حوادث جاده‌ای و ناهنجاریهای رفتاری کمترین نقش را ما داریم و این مساله بر می گردد به شیوه زیست که اینجاست پای مدرسه باز می شود چون شیوه زیست در مدارس شکل می گیرد. در مدرسه بچه می آموزد که تغذیه مناسب یعنی چی؟ جاقی و افزایش وزن یعنی دیابت زودرس!
هر دو دقیقه یک ایرانی بر اثر فشار خون می میرد
وزیر بهداشت ادامه داد: اینهمه امروز به خاطر کرونا با مرگ بالا غصه می خوریم و متوجه نیستیم با قاتل خاموش و پر فشاری خون هر روز جان های بسیاری از دست می روند. امروزه هر سه دقیقه یک ایرانی به دلیل کرونا فوت می کند اما هر دو دقیقه یک نفر به دلیل فشار خون بالا می میرد. این مساله را در کجا می شود این را نهادینه کرد؟ در مدرسه! همانطور که احترام به حقوق شهروندی را در مدرسه می شود به بچه ها آموخت، شیوه زیست مناسب هم باید در مدرسه آموخته شود.
با مراقبین سلامت تحول در نظام سلامت در آموزش و پرورش ایجاد نمی شود
وی با بیان اینکه امروزه از فرمایشات مدیران استانی استفاده کردم، بیان کرد: البته من از شما می خواهم به جای اینکه می خواهید پزشک بفرستیم در بیمارستان فرهنگیان شما کاری کنید که فردا من این میزان پزشک نخواهم یعنی شما دادرس وزارت بهداشت هستید. برای تغییر شیوه زندگی در آموزش و پرورش و ورزش منظم و ورزش همگانی باید تلاش کنیم. امروز آموزش و پرورش طلایی ترین نقش را برای تغییر الگوی زندگی در مدرسه دارد. البته ما هم در خدمت فرهنگیان هستیم. من هم معتقدم باید در این حلقه مراقبین بهداشت باشند و یا بحث درمانگاه فرهنگیان را دنبال می کنیم اما افزایش آگاهی کودکان این مملکت خصوصاً در ابتدایی بسیار مهم است و معلم برای آموزش الگوی مناسب زندگی رکن اصلی است. گرچه بیماری های واگیردار میهمان مکرر بشریت خواهند بود اما امروز عمده خطر عمده بیماری های غیرواگیر هستند. اینجا مراقبین بهداشت کاری نمی توانند بکنند و معلم عاشق فهیم است که می تواند نقش مهمی ایفا کند. اینکه یک نفر بشود مراقب سلامت و یک نفر معلم اشتباه است. این اشتباهی است که در روانپزشکی هم کردیم و آن را از بقیه علوم جدا کردیم. در حالیکه وقتی روان کسی بهم می ریزد آریتمی قلبی هم پیدا می کند. امیدوارم این راه خطای تفکیک را آموزش و پرورش نرود. ما باید معلمان جامع الشرایط داشته باشیم. با ۱۰۰ هزار مراقب سلامت، تحول در نظام سلامت آموزش و پرورش ایجاد نمی شود
تکمیل می شود…
